Σκιώδη Παραλειπόμενα

του
Κώστα Βουλαζέρη

Αρχείο | RSS Feed

Αναζήτηση Μυστηριακές ΟντότητεςΠαλιά Ελληνικά Εξώφυλλα

Τυχαία

Μια στιγμή...
8 / 2022

Μυστηριακές Οντότητες

Μυστηριακές Οντότητες (141)

Τέρατα πίσω από τα γράμματα.

Επαναλαμβανόμενοι ήχοι

Κοίταζα διάφορα μέταλ συγκροτήματα όσον αφορά τη θεματολογία τους, και παρατήρησα ότι πολλά από τα καινούργια έχουν την τάση να κολλάνε σε μία συγκεκριμένη θεματολογία φανατικά, βγάζοντας το ένα άλμπουμ μετά το άλλο με αυτή τη συγκεκριμένη θεματολογία και μόνο.

Αυτό δεν σημαίνει ότι η μουσική τους δεν είναι καλή. Μπορεί η μουσική να είναι τρομερή, αλλά η θεματολογία εξακολουθεί να είναι επαναλαμβανόμενη. Για παράδειγμα, μπορεί συνέχεια να τραγουδάνε για ξωτικά και δράκους, ή για πειρατές, ή για ιστορικές μάχες, ή για ιππότες και βαρβάρους. Συνέχεια, όμως· δεν αλλάζουν. Ταυτίζονται τόσο πολύ με τη θεματολογία τους που τα μέλη του συγκροτήματος μπορούν άνετα πλέον να ταυτίζονται και τα ίδια με αυτήν, φορώντας τα ανάλογα κουστούμια.

Αυτό δεν συνέβαινε τόσο με τα παλιά συγκροτήματα – αν συνέβαινε καν. Μπορεί [...]

Μέσα από τα μάτια των άλλων

(Μια επανάληψη από το παλιό blog.)

 

Μια λογοτεχνική τεχνική που τελευταία έχει εξαφανιστεί: Όταν ο βασικός χαρακτήρας της ιστορίας παρουσιάζεται μέσα από τα μάτια των άλλων. Δηλαδή, ο συγγραφέας δεν μας γράφει τι βλέπει και τι αισθάνεται ο βασικός χαρακτήρας (παρά μόνο ελάχιστα ίσως) αλλά πώς οι άλλοι γύρω του τον βλέπουν, τι εντύπωση τούς προκαλεί.

Κι εγώ, που το γράφω τώρα αυτό, δεν χρησιμοποιώ τη συγκεκριμένη τεχνική. Ίσως μόνο να την έχω χρησιμοποιήσει μερικές φορές, αλλά δεν θυμάμαι, δεν είμαι σίγουρος.

(Σημερινή Σημείωση: Τώρα πλέον την έχω χρησιμοποιήσει αυτή την τεχνική σε τελευταία βιβλία που έχω γράψει.)

Μπορεί, ωστόσο, να είναι αρκετά αποτελεσματική. Για παράδειγμα, τη χρησιμοποιεί ο R.E. Howard σε πολλές από τις ιστορίες του Κόναν. Πώς βλέπουν οι άλλοι τον Κόναν, τι εντύπωση τούς προκαλεί.

Μιλάω [...]

Μυστηριακές Οντότητες

Μυστηριακές Οντότητες (140)

Ψυχεδελικές λάμπες.

Βαρβαρικές καταστάσεις

Είχα ακούσει διάφορα για τον Θόνγκορ τον Βάρβαρο (ρίξτε μια ματιά γι’αυτόν στη Wikipedia· θεωρείται από τα κλασικά του είδους πλέον), και είπα πια να διαβάσω το πρώτο της σειράς: Thongor and the Wizard of Lemuria, που είναι, ουσιαστικά, η αναθεωρημένη έκδοση του παλιού The Wizard of Lemuria – δηλαδή, το ίδιο πράγμα κατά βάση, αλλά ο Lin Carter το είχε ξανακοιτάξει και είχε διορθώσει κάποια πράγματα.

Είναι αξιοσημείωτα καλογραμμένο, καθαρά από άποψη γραφής και μόνο. Διαβάζονται όμορφα οι προτάσεις του. Καλή σύνταξη, ωραία χρήση των λέξεων. Ξέρει να γράφει, σίγουρα.

Αλλά το βιβλίο είναι πνιγμένο στα κλισέ της παλιάς ηρωικής φαντασίας. Πνιγμένο, όμως. Ξεκινώντας από έναν βάρβαρο (τον Θόνγκορ) που είναι ξεκάθαρη αντιγραφή του Κόναν, προχωράς στα επόμενα κλισέ το ένα μετά το άλλο: γέρο-μάγος που οδηγεί τον ήρωα στο πεπρωμένο του, πριγκίπισσα [...]

Κουλτούρα της νέκρας

Έχεις προσέξει ότι ζεις σε μια κοινωνία που σχεδόν οτιδήποτε ευχαριστεί την ψυχή το θεωρεί ή ανούσιο ή παιδαριώδες ή περιττό ή, το λιγότερο, παράπλευρο; Αυτά περιλαμβάνουν τα παιχνίδια, την τέχνη (με όσο πιο ευρεία έννοια μπορείς να την ορίσεις), ακόμα και τη θρησκεία, τον παράξενο ερωτισμό, ή οτιδήποτε το «ασυνήθιστο».

Και ίσως αυτά να μην είναι τόσο βασικά για την επιβίωση όσο η τροφή, για παράδειγμα, ή η ένδυση, ή η στέγη· αλλά ο άνθρωπος έχει ανάγκη κάτι περισσότερο από αυτά. Και, όταν περιορίζεται στο να σκέφτεται μόνο αυτά, ή στο να αρκείται μόνο σε αυτά, τότε κάτι έχει χάσει από την εμπειρία τού να είσαι άνθρωπος.

Πολλοί έχουν χάσει κάτι από την εμπειρία τού να είσαι ο άνθρωπος, ασχέτως αν το καταλαβαίνουν ή όχι. Ορισμένοι, δε, νομίζουν ότι αυτό λέγεται «ωριμότητα» ή «σοβαρότητα».

Αλίμονο, δεν είναι [...]

Μυστηριακές Οντότητες

Μυστηριακές Οντότητες (139)

Μύγες (ή μέλισσες; ή ιπτάμενα σκαθάρια;) από άλλη διάσταση βγαίνουν μέσα από τους τοίχους.

ΚυβερνοCyber

Ποτέ δεν μου άρεσε ιδιαίτερα ο όρος κυβερνοπάνκ, και όσο τον σκέφτομαι τόσο λιγότερο σωστός μού μοιάζει.

Δεν εννοώ το cyberpunk. Εννοώ το κυβερνοπάνκ, τη μετάφρασή του. Είναι, μάλιστα, ένας όρος που υπάρχει μέσα στα επίσημα ελληνικά λεξικά.

Δε νομίζω, όμως, ότι ετυμολογικά ή, έστω, εννοιολογικά βγάζει κανένα νόημα στην ελληνική γλώσσα εκτός αν ξέρεις ήδη τι είναι το cyberpunk.

Κατά πρώτον, η λέξη κυβερνοπάνκ είναι εν μέρει μετάφραση. Μεταφράζει το cyber- ως κυβερνο- και το punk το αφήνει πανκ.

Το δικό μας ελληνικό κυβερνώ (από το οποίο έχουμε και τα κυβερνήτης, κυβέρνηση, κτλ) δεν έχει καμία σχέση με αυτό που στα αγγλικά εννοούν όταν λένε cyber. Πώς, λοιπόν, το cyber αποδίδεται ως κυβερνο-;

Αν ψάξετε στο διαδίκτυο, θα δείτε ότι η λέξη cyber σχετίζεται με την πληροφορική, τα υπερσύγχρονα [...]

Μυστηριακές Οντότητες

Μυστηριακές Οντότητες (138)

Ποιος σας είπε ότι τα πνεύματα που κατοικούν μέσα στις κολόνες δεν μεθάνε, ή δεν ζαλίζονται από την πολλή ζέστη; Ορίστε· παραπάνω είναι η απόδειξη. Ένα πολύ ζαλισμένο πνεύμα της κολόνας.

 

Επίσης . . .

Το Δυναμικό Φανταστικό Σκηνικό


Αρκετοί φανταστικοί κόσμοι δεν αλλάζουν, ή αλλάζουν λίγο. Είναι αρκετά φιξαρισμένοι, θα έλεγες. Γνωρίζουμε τι υπάρχει εκεί και τι δεν υπάρχει, και αποκεί και πέρα οι μόνες αλλαγές είναι, ίσως, στην πολιτική σκηνή του κόσμου, ή στο πώς εξελίσσονται κάποιες καταστάσεις. Αλλά ο κόσμος ο ίδιος, κατά βάση, δεν αλλάζει. Ξέρουμε, για παράδειγμα, ότι υπάρχουν αυτές οι φανταστικές φυλές, αυτά τα φανταστικά όντα, αυτά τα είδη μαγείας ή τεχνολογίας, και τέλος. Μεταβάλλονται μόνο οι σχέσεις μεταξύ αυτών – όπως αν ένα βασίλειο γκρεμιστεί ή αν μια καινούργια πόλη ιδρυθεί. Σε πολλές περιπτώσεις, δε, ακόμα κι αυτό δεν συμβαίνει, ή συμβαίνει πολύ διστακτικά, πολύ επιφυλακτικά. Κάποιες αυτοκρατορίες είναι πάντα εκεί, κάποια βασιλεία υπήρχαν και θα υπάρχουν. Μερικές φορές αυτό ισχύει και για κάποιους χαρακτήρες μέσα στις φανταστικές ιστορίες· μοιάζουν κι αυτοί φιξαρισμένοι στο φανταστικό σκηνικό, σαν να είναι μέρος του.

Το πιο συνηθισμένο, πάντως, σε αυτές τις περιπτώσεις είναι το πολιτικό σκηνικό να αλλάζει αλλά τίποτα σχετικά με τη φύση του κόσμου. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό – έχει μια συγκεκριμένη αισθητική – και θα μπορούσες να πεις και ότι είναι, κατά κάποιο τρόπο, ρεαλιστικό – δηλαδή, ότι κάτι παρόμοιο συμβαίνει και στον κόσμο μας, στη δική μας πραγματικότητα.

Ή, μήπως, όχι;

[Συνέχισε να διαβάζεις]

 

Επιλογές Νοεμβρίου (12/11)


Χάρτης με τους αρχαίους ρωμαϊκούς δρόμους, εικόνες από το Bummer California, LocalSend (ασφαλή αποστολή αρχείων τοπικά), Sean Andrew Murray. Η Ιρλανδία καθιερώνει τη χορήγηση μισθού σε δημιουργούς, το Beowulf του Lynd Ward, Greek TV Live, The White Company του Arthur Conan Doyle. «Η πόλη των μαγισσών», Space Type Generator, ερωτικές ταινίες τρόμου. Halloween με Ε.Φ. από το ’70· The Sword of Shannara και αντιγραφές του Τόλκιν· The Fall of Mercury της Leslie F. Stone· Sean Connery και Zardoz. Ο άνθρωπος είναι το ζώο που ονειρεύεται.

 

Περί Γραφής: Νοοτροπίες Διορθώσεων


Πώς πρέπει να μάθεις να σκέφτεσαι προτού ξεκινήσεις να διορθώνεις τα κείμενά σου

Νομίζω πως έχω ήδη γράψει σε κάποιο άλλο άρθρο (δεν θυμάμαι ποιο, αυτή τη στιγμή) ότι η τακτική μου με τις διορθώσεις είναι η εξής: να γράφω ένα κομμάτι (κάποιες σελίδες, ίσως ένα κεφάλαιο) και μετά να το διορθώνω· και όταν έχω τελειώσει όλο το βιβλίο, να το διορθώνω πάλι από την αρχή. Αυτή η τελευταία διόρθωση – αν και, ίσως, η λιγότερο σημαντική – είναι και η πιο κουραστική για εμένα, γιατί (α) θέλω να τη βγάλω σε συγκεκριμένο χρόνο, δεν θέλω να αργήσω πολύ· (β) ασχολούμαι με λεπτομέρειες ουσιαστικά, τα βασικά τα έχω ήδη διορθώσει· και (γ) η συνεχόμενη εστίαση της προσοχής για πολλές ημέρες επάνω σε ένα κείμενο δημιουργεί μεγαλύτερη κόπωση από τη συνεχόμενη χειρονακτική εργασία.

Αλλά αυτή είναι απλώς η τακτική που ακολουθώ, και σ’αυτό το άρθρο την αναφέρω μόνο. Εκείνο για το οποίο θέλω να μιλήσω εδώ είναι η νοοτροπία με την οποία κάνει (πρέπει να κάνει;) κάποιος τις διορθώσεις σε ένα λογοτεχνικό κείμενο. Και αναφέρομαι, κυρίως, στον συγγραφέα τον ίδιο, όχι σε διορθωτή. Για τον διορθωτή τα πράγματα πιθανώς να είναι αλλιώς – πιο επαγγελματικά, πιο ουδέτερα. Για τον συγγραφέα, όμως, τα πράγματα δεν είναι τόσο ουδέτερα, και όταν ξαναβλέπει ένα κείμενο που έχει γράψει μπορεί – ανάλογα και με την ιδιοσυγκρασία του – να βλέπει πολλά. Μπορεί να βλέπει ακόμα και φαντάσματα – το οποίο είναι πολύ συνηθισμένο· δεν αστειεύομαι.

Γι’αυτό είναι πολύ σημαντική η νοοτροπία με την οποία κάνει κανείς διορθώσεις, ασχέτως τι τακτική ακολουθεί. Μπορεί κάποιος να μην ακολουθεί τη δική μου τακτική· μπορεί να το γράφει όλο μονοκοπανιά και μετά να το διορθώνει από την αρχή. Ή μπορεί να το γράφει λίγο-λίγο διορθώνοντάς το στην πορεία. Δεν έχει σημασία αυτό. Όλα είναι, κατά βάθος, σωστά. Μεγαλύτερη σημασία έχει η νοοτροπία για τις διορθώσεις.

Και δεν υπάρχει μόνο μία νοοτροπία· υπάρχουν πολλές. Θα αναφέρω μερικές που θεωρώ καλές, και μερικές που πιστεύω ότι έχουν ενδιαφέρον.

Δύο ακραίες καταστάσεις που πλήττουν τους συγγραφείς είναι οι εξής: Από τη μια, να βαριούνται να το διορθώσουν και να το αφήνουν όπως είναι· από την άλλη, να σκαλώνουν και να το κοιτάνε επ’άπειρον, αγωνιώντας ότι πάντα κάτι δεν πάει καλά, ποτέ δεν είναι αρκετά σωστό.

[Συνέχισε να διαβάζεις]