Σκιώδη Παραλειπόμενα

του
Κώστα Βουλαζέρη

Αρχείο | RSS Feed

Αναζήτηση Μυστηριακές ΟντότητεςΠαλιά Ελληνικά Εξώφυλλα

Τυχαία

Μια στιγμή...
27 / 11 / 2019

Πριν από κάμποσο καιρό, ένας τύπος είχε βάλει το email μου στη mailing list του χωρίς να με ρωτήσει. Φυσικά, έκανα εκείνο που κάνω πάντα σ’αυτές τις περιπτώσεις: τον πυροβόλησα– Εεε, συγνώμη· θέλω να πω έκανα διαγραφή από τη λίστα.

Γενικά, το θεωρώ αγενές να βάζεις κόσμο στη λίστα ηλεκτρονικής αλληλογραφίας σου χωρίς να τον ρωτήσεις, και δεν έχω καμιά ανοχή γι’αυτούς που το κάνουν· και μέχρι στιγμής δεν το έχω κάνει ποτέ μου, ούτε και προβλέπω να το κάνω στο άμεσο, ή και στο μακρινό, μέλλον. Απλά δεν μου αρέσει.

Τελευταία, ο ίδιος τύπος άρχισε πάλι να μου στέλνει email, από μια καινούργια λίστα που έχει. Ακόμα θυμόταν τη διεύθυνσή μου; Όλα τα κρατά γραμμένα; Τέλος πάντων. Θα έκανα, κανονικά, εκείνο που κάνω πάντα, το οποίο ήδη ανέφερα τι είναι. Αλλά, από μια ανωμαλία της στιγμής, είπα στον εαυτό μου να περιμένει· ίσως – ίσως– να έβρισκα κάτι το ενδιαφέρον εκεί.

Σήμερα, έτυχε να βρω. Ο τύπος έχει γράψει κάτι που με βρίσκει σχεδόν απόλυτα σύμφωνο σχετικά με τους παλιούς και τους νέους συγγραφείς. Παλιός μπορεί να είναι κι ο 25άρης· νέος μπορεί να είναι κι ο 50άρης. Η ηλικία δεν μετράει. Η νοοτροπία μετράει. Το πώς αντιλαμβάνεσαι τη διαδικασία της γραφής. Ο νέος δεν καταλαβαίνει τι εστί να είσαι συγγραφέας· του έρχονται στο μυαλό φράγκα, του έρχεται στο μυαλό δόξα, του/της έρχονται στο μυαλό γκόμενες/οι – του έρχονται όλες αυτές οι μαλακίες στο μυαλό πολύ περισσότερο από εκείνο που έχει πραγματική σημασία: το να γράφεις, γαμώ το φελέκι μου.

Ο παλιός, αντιθέτως, το καταλαβαίνει αυτό. Το να γράφεις είναι που έχει σημασία. Για εκείνον η συγγραφή είναι θέμα σχεδόν θρησκευτικής σημασίας. Είναι ένα με τον εαυτό του· το κάνει κάθε μέρα, και γουστάρει κάθε μέρα. Γιατί είναι γαμάτος. Δεν περιμένει παλαμάκια και τάλιρα. Αν και αυτά μπορεί να έρθουν, ή όχι (ειδικά στην Ελλάδα), δεν τον απασχολούν ιδιαίτερα. Η ανταμοιβή είναι η ίδια η διαδικασία.

Αλλά, επειδή κι εκείνος ο τύπος τα λέει ωραία στο κείμενό του – ίσως καλύτερα από εμένα εδώ – σας ρίχνω και τον σύνδεσμο για να χαρείτε.

Ναι, αποφάσισα να κάνω τέτοια τρελή παλαβομάρα ώστε να βάλω εδώ το link ενός τύπου που με έριξε σε μια γαμημένη λίστα αλληλογραφίας χωρίς να με ρωτήσει. Σίγουρα δεν θα μου γίνει συνήθειο. Αλλά σήμερα αναρωτιόμουν τι να γράψω στο blog, και – voila! που λέει κι ο Γάλλος – ορίστε η απάντηση. Και είναι κάτι που είναι, όντως, σωστό κι ενδιαφέρον.

 

 

Επίσης . . .

Το Δυναμικό Φανταστικό Σκηνικό


Αρκετοί φανταστικοί κόσμοι δεν αλλάζουν, ή αλλάζουν λίγο. Είναι αρκετά φιξαρισμένοι, θα έλεγες. Γνωρίζουμε τι υπάρχει εκεί και τι δεν υπάρχει, και αποκεί και πέρα οι μόνες αλλαγές είναι, ίσως, στην πολιτική σκηνή του κόσμου, ή στο πώς εξελίσσονται κάποιες καταστάσεις. Αλλά ο κόσμος ο ίδιος, κατά βάση, δεν αλλάζει. Ξέρουμε, για παράδειγμα, ότι υπάρχουν αυτές οι φανταστικές φυλές, αυτά τα φανταστικά όντα, αυτά τα είδη μαγείας ή τεχνολογίας, και τέλος. Μεταβάλλονται μόνο οι σχέσεις μεταξύ αυτών – όπως αν ένα βασίλειο γκρεμιστεί ή αν μια καινούργια πόλη ιδρυθεί. Σε πολλές περιπτώσεις, δε, ακόμα κι αυτό δεν συμβαίνει, ή συμβαίνει πολύ διστακτικά, πολύ επιφυλακτικά. Κάποιες αυτοκρατορίες είναι πάντα εκεί, κάποια βασιλεία υπήρχαν και θα υπάρχουν. Μερικές φορές αυτό ισχύει και για κάποιους χαρακτήρες μέσα στις φανταστικές ιστορίες· μοιάζουν κι αυτοί φιξαρισμένοι στο φανταστικό σκηνικό, σαν να είναι μέρος του.

Το πιο συνηθισμένο, πάντως, σε αυτές τις περιπτώσεις είναι το πολιτικό σκηνικό να αλλάζει αλλά τίποτα σχετικά με τη φύση του κόσμου. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό – έχει μια συγκεκριμένη αισθητική – και θα μπορούσες να πεις και ότι είναι, κατά κάποιο τρόπο, ρεαλιστικό – δηλαδή, ότι κάτι παρόμοιο συμβαίνει και στον κόσμο μας, στη δική μας πραγματικότητα.

Ή, μήπως, όχι;

[Συνέχισε να διαβάζεις]

 

Επιλογές Νοεμβρίου (12/11)


Χάρτης με τους αρχαίους ρωμαϊκούς δρόμους, εικόνες από το Bummer California, LocalSend (ασφαλή αποστολή αρχείων τοπικά), Sean Andrew Murray. Η Ιρλανδία καθιερώνει τη χορήγηση μισθού σε δημιουργούς, το Beowulf του Lynd Ward, Greek TV Live, The White Company του Arthur Conan Doyle. «Η πόλη των μαγισσών», Space Type Generator, ερωτικές ταινίες τρόμου. Halloween με Ε.Φ. από το ’70· The Sword of Shannara και αντιγραφές του Τόλκιν· The Fall of Mercury της Leslie F. Stone· Sean Connery και Zardoz. Ο άνθρωπος είναι το ζώο που ονειρεύεται.

 

Περί Γραφής: Νοοτροπίες Διορθώσεων


Πώς πρέπει να μάθεις να σκέφτεσαι προτού ξεκινήσεις να διορθώνεις τα κείμενά σου

Νομίζω πως έχω ήδη γράψει σε κάποιο άλλο άρθρο (δεν θυμάμαι ποιο, αυτή τη στιγμή) ότι η τακτική μου με τις διορθώσεις είναι η εξής: να γράφω ένα κομμάτι (κάποιες σελίδες, ίσως ένα κεφάλαιο) και μετά να το διορθώνω· και όταν έχω τελειώσει όλο το βιβλίο, να το διορθώνω πάλι από την αρχή. Αυτή η τελευταία διόρθωση – αν και, ίσως, η λιγότερο σημαντική – είναι και η πιο κουραστική για εμένα, γιατί (α) θέλω να τη βγάλω σε συγκεκριμένο χρόνο, δεν θέλω να αργήσω πολύ· (β) ασχολούμαι με λεπτομέρειες ουσιαστικά, τα βασικά τα έχω ήδη διορθώσει· και (γ) η συνεχόμενη εστίαση της προσοχής για πολλές ημέρες επάνω σε ένα κείμενο δημιουργεί μεγαλύτερη κόπωση από τη συνεχόμενη χειρονακτική εργασία.

Αλλά αυτή είναι απλώς η τακτική που ακολουθώ, και σ’αυτό το άρθρο την αναφέρω μόνο. Εκείνο για το οποίο θέλω να μιλήσω εδώ είναι η νοοτροπία με την οποία κάνει (πρέπει να κάνει;) κάποιος τις διορθώσεις σε ένα λογοτεχνικό κείμενο. Και αναφέρομαι, κυρίως, στον συγγραφέα τον ίδιο, όχι σε διορθωτή. Για τον διορθωτή τα πράγματα πιθανώς να είναι αλλιώς – πιο επαγγελματικά, πιο ουδέτερα. Για τον συγγραφέα, όμως, τα πράγματα δεν είναι τόσο ουδέτερα, και όταν ξαναβλέπει ένα κείμενο που έχει γράψει μπορεί – ανάλογα και με την ιδιοσυγκρασία του – να βλέπει πολλά. Μπορεί να βλέπει ακόμα και φαντάσματα – το οποίο είναι πολύ συνηθισμένο· δεν αστειεύομαι.

Γι’αυτό είναι πολύ σημαντική η νοοτροπία με την οποία κάνει κανείς διορθώσεις, ασχέτως τι τακτική ακολουθεί. Μπορεί κάποιος να μην ακολουθεί τη δική μου τακτική· μπορεί να το γράφει όλο μονοκοπανιά και μετά να το διορθώνει από την αρχή. Ή μπορεί να το γράφει λίγο-λίγο διορθώνοντάς το στην πορεία. Δεν έχει σημασία αυτό. Όλα είναι, κατά βάθος, σωστά. Μεγαλύτερη σημασία έχει η νοοτροπία για τις διορθώσεις.

Και δεν υπάρχει μόνο μία νοοτροπία· υπάρχουν πολλές. Θα αναφέρω μερικές που θεωρώ καλές, και μερικές που πιστεύω ότι έχουν ενδιαφέρον.

Δύο ακραίες καταστάσεις που πλήττουν τους συγγραφείς είναι οι εξής: Από τη μια, να βαριούνται να το διορθώσουν και να το αφήνουν όπως είναι· από την άλλη, να σκαλώνουν και να το κοιτάνε επ’άπειρον, αγωνιώντας ότι πάντα κάτι δεν πάει καλά, ποτέ δεν είναι αρκετά σωστό.

[Συνέχισε να διαβάζεις]