Σκιώδη Παραλειπόμενα

του
Κώστα Βουλαζέρη

Αρχείο | RSS Feed

Αναζήτηση Μυστηριακές ΟντότητεςΠαλιά Ελληνικά Εξώφυλλα

Τυχαία

Μια στιγμή...
10 / 2019

Θέλω την παλιά υπογράμμιση πίσω

OK, post σχετικής γκρίνιας...

Τελευταία, το Firefox αποφάσισε ν’ακολουθήσει την τακτική που ήδη είχε ακολουθήσει το Chrome εδώ και κάποιο καιρό, να εμφανίζει ανόμοια υπογράμμιση στις λέξεις – δηλαδή, τα γράμματα που εξέχουν προς τα κάτω να σπάνε την ομοιόμορφη υπογράμμιση. Παράδειγμα: γρήγορα. Καταλαβαίνεις τι εννοώ; Τα γάμα και τα ρο πάνε κάτω από τη γραμμή και τη σπάνε σ’εκείνο το σημείο· φαίνεται κενό άμα προσέξεις.

Δεν μου αρέσει. Τι γίνεται αν θέλω μια κανονική, παλιομοδίτικη υπογράμμιση, βρε αδελφέ; Υποθέτω πως, από προγραμματιστικής άποψης, είναι “μαγκιά” να καταφέρεις να κάνεις κάτι τέτοιο με την υπογράμμιση. Αλλά από αισθητικής άποψης δεν με ικανοποιεί και τόσο. Είναι υποκειμενικό θέμα: σε κάποιους θα αρέσει, σε κάποιους δεν θα αρέσει.

Μπορείς να το αποφύγεις αν σώνει και καλά θέλεις; Βρήκα μόνο έναν [...]

Η εγκυκλοπαίδεια ενός Θρυμματισμένου Σύμπαντος;

Από καιρό σκέφτομαι να φτιάξω μια εγκυκλοπαίδεια του Θρυμματισμένου Σύμπαντος – από τότε που έγραφα τον 1ο κύκλο, βασικά. Αλλά ακόμα δεν το έχω επιχειρήσει, και, για νάμαι ειλικρινής, αμφιβάλλω αν ποτέ θα το επιχειρήσω. Σημειώσεις, βέβαια, κρατάω συνεχώς – έχω άπειρες σελίδες με σημειώσεις. Αλλά αυτό δεν είναι εγκυκλοπαίδεια· δεν είναι πράγματα που θα μπορούσε να τα διαβάσει κανείς άλλος εκτός από εμένα και να βγάλει νόημα.

Ένα από τα προβλήματα τού να φτιάξω μια εγκυκλοπαίδεια του ΘΣ είναι ότι το ΘΣ διαρκώς εξελίσσεται, διαρκώς προσθέτω ή αλλάζω. Μια λύση ίσως να ήταν να στήσω ένα website τύπου wiki, όπου θα μπορούσα να συμπεριλαμβάνω και να επεξεργάζομαι καταχωρήσεις όποτε ήθελα. Αλλά τότε δεν θα είχα μια “κανονική” εγκυκλοπαίδεια σε μορφή βιβλίου, κι αυτό δεν μου πολυαρέσει. Επιπλέον, αν ήταν να στήσω τέτοιο [...]

Ένας Σκοτεινός Κρύσταλλος

Το The Dark Crystal: Age of Resistance πρέπει να είναι η καλύτερη τηλεοπτική σειρά φαντασίας που έχω δει τα τελευταία τρία χρόνια – και φτιαγμένη με μαριονέτες όπως η παλιά ταινία. Δεν θα περίμενες ποτέ μαριονέτες να μοιάζουν τόσο ζωντανές. Και ακόμα και τα σκηνικά είναι φτιαγμένα όπως σε κουκλοθέατρο, ή, τουλάχιστον, σε μεγάλο μέρος τους. Προσέχεις το χορτάρι στο δάσος και παρατηρείς ότι, ναι, μέχρι κι αυτό είναι ψεύτικο, είναι σκηνικό. Και η αίσθηση είναι υπέροχη. Είναι, αληθινά, μαγευτικά φτιαγμένο. Αν και, βέβαια, υπάρχουν και κάμποσα CGI· σήμερα, αυτό ήταν αναμενόμενο. Ορισμένες σκηνές δεν θα μπορούσαν να γίνουν χωρίς CGI. Αλλά ο πυρήνας του The Dark Crystal: Age of Resistance είναι η μαριονέτα.

Έριξα και μια ματιά στην παλιά ταινία, The Dark Crystal, από περιέργεια, γιατί πάει πολύς καιρός από τότε που την είχα δει, και παρατήρησα ότι [...]

Μυστηριακές Οντότητες

Μυστηριακές Οντότητες (16)

Κλέφτες και μπουκαδόροι... ή τίποτα χειρότερο; Ξωτικά της πόλης; Απρόσωπα στοιχειακά με παράξενα καπέλα και αιχμηρά μαχαίρια;

Πού οδηγείται ο κόσμος, πού οδηγείται...

Είσαι στον κόσμο σου;

Αυτό είναι ένα πολύ καλό σημάδι.

Γιατί; Μα, φυσικά, επειδή είσαι στον δικό σου κόσμο, όχι στον κόσμο που κάποιος άλλος έχει ετοιμάσει για σένα.

Νομίζεις ότι αυτό είναι μικρό; Ξανασκέψου του. Σήμερα, περισσότερο από οποιαδήποτε προηγούμενη εποχή ίσως, βομβαρδίζεσαι με ένα σωρό μηνύματα και καλέσματα από κόσμους που έχουν φτιάξει άλλοι και προσπαθούν να παγιδέψουν το μυαλό σου εκεί. Κινηματογραφικά θεάματα, διαφήμιση, κοινωνικά δίκτυα, περιοδικά, βιβλία, παιχνίδια... Και δεν είναι όλα αυτά κακά, αλλά το καθένα είναι κι ένας κόσμος από μόνο του, ή το τμήμα ενός κόσμου.

Το να μπορείς να είσαι στον δικό σου κόσμο, αντί παγιδευμένος σε κάποιον από αυτούς, είναι σημαντικό. Σημαίνει ότι διατηρείς μια κάποια αυτονομία.

Δεν σημαίνει, όπως πιστεύουν κάποιοι ανόητοι, ότι δεν ξέρεις τι γίνεται γύρω σου. [...]

Χωροχρονικά μπερδέματα

(Μια επανάληψη από το παλιό blog.)

 

Στην καθημερινότητα, όταν αφηγούμαστε ένα περιστατικό, συχνά μπλέκουμε τον Ενεστώτα με τον Αόριστο, παρότι πρόκειται πάντα για παρελθοντική αφήγηση.

Πχ, μπορεί να πεις: Και του λέω “Μην πας, ρε, αποκεί”, αλλά εκείνος πηγαίνει, και μετά τρέξαμε και τον πιάσαμε λίγο προτού πέσει.

Εδώ μπλέκονται δύο χρόνοι.

Στη λογοτεχνία δεν το κάνεις αυτό. Γράφεις, συνήθως, ή σε Αόριστο ή σε Ενεστώτα. Και αν κάποια στιγμή αλλάζεις μεταξύ τους το κάνεις για συγκεκριμένο αφηγηματικό λόγο ‒ πχ, για να δείξεις αλλαγή στον χρόνο, ή για να δημιουργήσεις διαφορετική αίσθηση. Δεν το κάνεις τυχαία. Το να το κάνεις τυχαία, συνήθως σημαίνει ότι δεν ξέρεις να γράφεις και πολύ καλά.

Και συμφωνώ με όλα αυτά. Ούτε εμένα μ’αρέσει ν’αλλάζει τυχαία ο χρόνος μέσα στην αφήγηση. Πχ, αν δω κάποιος [...]

Οικολογικά συστήματα

Διάβαζα πρόσφατα ένα ελληνικό άρθρο που έγραφε ότι οι ανεμογεννήτριες κάνουν κακό, και στο περιβάλλον αλλά και στην οικονομία. Χωρίς να έχω τίποτα ιδιαίτερες γνώσεις για το θέμα (το παραδέχομαι), μου φάνηκαν περίεργα όλ’ αυτά. Ανέκαθεν πίστευα ότι οι εναλλακτικές μορφές ενέργειες είναι, αν μη τι άλλο, καλύτερες από αυτές που χρησιμοποιούμε μέχρι στιγμής. Σε τελική ανάλυση, πόσο χειρότερες μπορεί να είναι οι ανεμογεννήτριες από τα εργοστάσια που μολύνουν με καπνούς τον αέρα και με λύματα τη θάλασσα και τη γη; Το ίδιο και για τους συλλέκτες ηλιακής ενέργειας.

Η Ελλάδα έχει τόσο αέρα και τόσο φως· γιατί να μην τα εκμεταλλευτούμε; Δε μου φαίνεται λογικό ότι θα μολύνουν περισσότερο το περιβάλλον, ή ότι θα είναι χειρότερα για την οικονομία. Μάλλον το αντίστροφο.

Αλλά, και πάλι, λέω ότι δεν έχω τίποτα ιδιαίτερες [...]

Just a job, man...

Και σχετικά πάλι με την Tanith Lee, την οποία ανέφερα τις προάλλες... Έριχνα μια ματιά και σε κάποια μη λογοτεχνικά πράγματα που έχει γράψει, και, απ’όσα έλεγε, φαίνεται να ήταν από τους συγγραφείς που πραγματικά γουστάρουν αυτό που κάνουν και δεν φοβούνται να το πουν. Καμία σχέση με πολλούς σύγχρονους συγγραφείς φαντασίας που βλέπεις να διατυπώνουν για τη συγγραφή απόψεις τύπου “It’s just a job, man”, όπως σκουπιδιάρης, υπάλληλος σε σουπερμάρκετ, ταξιτζής... αν και, εεεεε, χμμμμ, μ’αυτά τα επαγγέλματα (που, σημειωτέον, δεν τα αναφέρω καθόλου υποτιμητικά) μπορείς να βγάλεις και κανένα φράγκο παραπάνω συνήθως. Αλλά, ξέρεις, ουσιαστικά, It’s just a job, man, τίποτα το ιδιαίτερο, σαν να λαδώνεις μηχανές ένα πράμα, δεν χρειάζεται να αισθάνεσαι τίποτα, το να αισθάνεσαι είναι απαγορευμένο. Λες και αν πουν ότι αισθάνονται κάτι φοβούνται [...]

Μυστηριακές Οντότητες

Μυστηριακές Οντότητες (15)

Τι να σχολιάσεις εδώ; Είναι απλά... μαγικό.

Το μόνο, ίσως, που μπορείς να σχολιάσεις είναι η παράξενη συγχρονικότητα ότι, χωρίς να το σκεφτώ, ανάρτησα τις Μυστηριακές Οντότητες (15) στις 15 του μηνός.

Παράξενες μάγισσες σε παράξενους κόσμους

Διαβάζω αυτές τις μέρες το Birthgrave της Tanith Lee. Έχω τελειώσει περίπου τα 3/4 του βιβλίου, και καταλαβαίνω γιατί κάποιοι το θεωρούν ψιλοκλασικό. Έχει μια ονειρική αίσθηση που δεν συναντάς συχνά, και είναι και αρκετά μεγάλο για την εποχή του – μια εποχή που τα βιβλία φαντασίας ήταν, κατά κανόνα, μικρά, όπως τώρα είναι, κατά κανόνα, μεγάλα. Μου θυμίζει επίσης το Kushiel’s Dart της Jacqueline Carey... για κάποιο λόγο· γιατί, ουσιαστικά, δεν μοιάζουν, ούτε στη θεματολογία ούτε στο ύφος. Οι μόνες ομοιότητες είναι ότι είναι και τα δύο γραμμένα από γυναίκες, ότι είναι σε πρώτο πρόσωπο, και ότι η ηρωίδα είναι επίσης γυναίκα. Αλλά δεν είμαι από εκείνους που πιστεύουν ότι υπάρχει “θηλυκή” γραφή ή “αντρική” γραφή.

Το Birthgrave είναι πολύ καλό, γεμάτο παράξενες περιπέτειες και μυστήρια· από εκείνα τα μυθιστορήματα που παρουσιάζουν μια [...]

Kill Flying Bill

Καρτελάκι κρεμασμένο επάνω σε μυγοσκοτώστρα.

Γιατί έβαλαν φανατικούς του Ταραντίνο να φτιάχνουν τέτοια φονικά όργανα;

Παλιά Ελληνικά Εξώφυλλα

Παλιά ελληνικά εξώφυλλα (42)

Και το οπισθόφυλλο:

Και από το εσωτερικό:

(Κλικ στην εικόνα για μεγέθυνση.)

Αυτή η "τρελλή καλόγρηα" ακολασία πρέπει να είναι. Και με δύο λάμδα, άμα λάχει.

Λογοτεχνικές λογικές

Στις λογοτεχνικές ιστορίες, πολλές φορές, κάνουμε το λάθος να υποθέτουμε ότι οι χαρακτήρες δρουν βάσει απόλυτης λογικής. Αλλά αυτό δεν θα έπρεπε, ίσως, να είναι έτσι. Γιατί, στον “πραγματικό” κόσμο, οι άνθρωποι σπάνια δρουν βάσει απόλυτης λογικής και, μάλιστα, σε αρκετές περιπτώσεις δρουν τελείως παράλογα. Βλέπε, για παράδειγμα, πολλά ιστορικά, ή κοινωνικά, ή οικονομικά, γεγονότα. Φαίνονται παράλογα, ακόμα κι αν προσπαθούμε να δώσουμε κάποια “λογική” εξήγηση για να ικανοποιήσουμε την ανθρώπινη ανάγκη να τα εξηγεί όλα.

Ας πούμε ότι έχεις έναν χαρακτήρα που θέλει, βαδίζοντας μέσα σε μια πόλη, να πάει από το σημείο Α στο σημείο Β. Το λογικό είναι να πάρει τον πιο ευθύ δρόμο, σωστά; Αυτός είναι και ο πιο γρήγορος δρόμος, άλλωστε. Η απλή λογική λέει ότι, αν δεν έχει λόγο να λοξοδρομήσει, από εκεί θα πάει... Αλλά [...]

RPGs στο λεξικό του Μπαμπινιώτη

Ο Μπαμπινιώτης έχει ορισμό στο λεξικό του για τα role-playing games. Όχι, δεν κάνω πλάκα.

Ορίστε:

Τουιτερικά bugs

Μόλις είδα ότι στάλθηκαν στο Twitter κάποια links για παλιότερα posts από τα Σκιώδη Παραλειπόμενα.

Σόρυ γι’αυτό. Ήταν bug, επειδή κάνω κάποιες αλλαγές ώστε ολόκληρο το fantastikosorizontas.gr να καλείται πλέον με HTTPS, δηλαδή ασφαλής σύνδεση. Και το έχω καταφέρει στο 99%· απομένει λίγο mixed content ακόμα, που βέβαια δεν είναι τίποτα το βλαβερό για κανέναν – μόνο μερικά src που ακόμα γράφουν μέσα http.

Η αλήθεια είναι πως το fantastikosorizontas.gr δεν χρειάζεται HTTPS γιατί δεν ζητά κωδικούς σας, δεν ζητά το email σας, δεν ζητά προσωπικές πληροφορίες σας κανενός είδους: και εκεί είναι που υπάρχει ο κίνδυνος αν η σύνδεση δεν είναι ασφαλής – ότι μπορεί κάποιος τρίτος, κάνοντας αυτό που λένε man-in-the-middle attack (κοινώς γνωστό ως υποκλοπή), να σας βουτήξει τις πληροφορίες. Το μόνο που θα μπορούσε να κάνει κάποιος όταν βλέπετε το fantastikosorizontas.gr είναι να σας έστελνε [...]

Μυστηριακές Οντότητες

Μυστηριακές Οντότητες (14)

Τι κάνει αυτός ο κύριος με το καπέλο;

Κόκκινο ή γαλάζιο; Τι λες;

*

Ναι, το ξέρω, όλο φωτογραφίες ποστάρω τελευταία. Αλλά, γαμώτο, ορισμένες φορές δεν έχω ιδέα τι να γράψω. Και, όταν ξεκίνησα αυτό το blog στο Tumblr πριν από μερικά χρόνια, είχα πει ότι θα ποστάρω κάτι κάθε μέρα. Στην αρχή, το έκανα κιόλας – έναν ολόκληρο χρόνο. Τώρα, έχω αρχίσει να μην έχω κάτι να γράψω κάθε μέρα. Αλλά προσπαθώ.

Επιπλέον, δεν είναι γαμάτες οι μυστηριακές οντότητες των δρόμων;

 

Επίσης . . .

Το Δυναμικό Φανταστικό Σκηνικό


Αρκετοί φανταστικοί κόσμοι δεν αλλάζουν, ή αλλάζουν λίγο. Είναι αρκετά φιξαρισμένοι, θα έλεγες. Γνωρίζουμε τι υπάρχει εκεί και τι δεν υπάρχει, και αποκεί και πέρα οι μόνες αλλαγές είναι, ίσως, στην πολιτική σκηνή του κόσμου, ή στο πώς εξελίσσονται κάποιες καταστάσεις. Αλλά ο κόσμος ο ίδιος, κατά βάση, δεν αλλάζει. Ξέρουμε, για παράδειγμα, ότι υπάρχουν αυτές οι φανταστικές φυλές, αυτά τα φανταστικά όντα, αυτά τα είδη μαγείας ή τεχνολογίας, και τέλος. Μεταβάλλονται μόνο οι σχέσεις μεταξύ αυτών – όπως αν ένα βασίλειο γκρεμιστεί ή αν μια καινούργια πόλη ιδρυθεί. Σε πολλές περιπτώσεις, δε, ακόμα κι αυτό δεν συμβαίνει, ή συμβαίνει πολύ διστακτικά, πολύ επιφυλακτικά. Κάποιες αυτοκρατορίες είναι πάντα εκεί, κάποια βασιλεία υπήρχαν και θα υπάρχουν. Μερικές φορές αυτό ισχύει και για κάποιους χαρακτήρες μέσα στις φανταστικές ιστορίες· μοιάζουν κι αυτοί φιξαρισμένοι στο φανταστικό σκηνικό, σαν να είναι μέρος του.

Το πιο συνηθισμένο, πάντως, σε αυτές τις περιπτώσεις είναι το πολιτικό σκηνικό να αλλάζει αλλά τίποτα σχετικά με τη φύση του κόσμου. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό – έχει μια συγκεκριμένη αισθητική – και θα μπορούσες να πεις και ότι είναι, κατά κάποιο τρόπο, ρεαλιστικό – δηλαδή, ότι κάτι παρόμοιο συμβαίνει και στον κόσμο μας, στη δική μας πραγματικότητα.

Ή, μήπως, όχι;

[Συνέχισε να διαβάζεις]

 

Επιλογές Νοεμβρίου (12/11)


Χάρτης με τους αρχαίους ρωμαϊκούς δρόμους, εικόνες από το Bummer California, LocalSend (ασφαλή αποστολή αρχείων τοπικά), Sean Andrew Murray. Η Ιρλανδία καθιερώνει τη χορήγηση μισθού σε δημιουργούς, το Beowulf του Lynd Ward, Greek TV Live, The White Company του Arthur Conan Doyle. «Η πόλη των μαγισσών», Space Type Generator, ερωτικές ταινίες τρόμου. Halloween με Ε.Φ. από το ’70· The Sword of Shannara και αντιγραφές του Τόλκιν· The Fall of Mercury της Leslie F. Stone· Sean Connery και Zardoz. Ο άνθρωπος είναι το ζώο που ονειρεύεται.

 

Περί Γραφής: Νοοτροπίες Διορθώσεων


Πώς πρέπει να μάθεις να σκέφτεσαι προτού ξεκινήσεις να διορθώνεις τα κείμενά σου

Νομίζω πως έχω ήδη γράψει σε κάποιο άλλο άρθρο (δεν θυμάμαι ποιο, αυτή τη στιγμή) ότι η τακτική μου με τις διορθώσεις είναι η εξής: να γράφω ένα κομμάτι (κάποιες σελίδες, ίσως ένα κεφάλαιο) και μετά να το διορθώνω· και όταν έχω τελειώσει όλο το βιβλίο, να το διορθώνω πάλι από την αρχή. Αυτή η τελευταία διόρθωση – αν και, ίσως, η λιγότερο σημαντική – είναι και η πιο κουραστική για εμένα, γιατί (α) θέλω να τη βγάλω σε συγκεκριμένο χρόνο, δεν θέλω να αργήσω πολύ· (β) ασχολούμαι με λεπτομέρειες ουσιαστικά, τα βασικά τα έχω ήδη διορθώσει· και (γ) η συνεχόμενη εστίαση της προσοχής για πολλές ημέρες επάνω σε ένα κείμενο δημιουργεί μεγαλύτερη κόπωση από τη συνεχόμενη χειρονακτική εργασία.

Αλλά αυτή είναι απλώς η τακτική που ακολουθώ, και σ’αυτό το άρθρο την αναφέρω μόνο. Εκείνο για το οποίο θέλω να μιλήσω εδώ είναι η νοοτροπία με την οποία κάνει (πρέπει να κάνει;) κάποιος τις διορθώσεις σε ένα λογοτεχνικό κείμενο. Και αναφέρομαι, κυρίως, στον συγγραφέα τον ίδιο, όχι σε διορθωτή. Για τον διορθωτή τα πράγματα πιθανώς να είναι αλλιώς – πιο επαγγελματικά, πιο ουδέτερα. Για τον συγγραφέα, όμως, τα πράγματα δεν είναι τόσο ουδέτερα, και όταν ξαναβλέπει ένα κείμενο που έχει γράψει μπορεί – ανάλογα και με την ιδιοσυγκρασία του – να βλέπει πολλά. Μπορεί να βλέπει ακόμα και φαντάσματα – το οποίο είναι πολύ συνηθισμένο· δεν αστειεύομαι.

Γι’αυτό είναι πολύ σημαντική η νοοτροπία με την οποία κάνει κανείς διορθώσεις, ασχέτως τι τακτική ακολουθεί. Μπορεί κάποιος να μην ακολουθεί τη δική μου τακτική· μπορεί να το γράφει όλο μονοκοπανιά και μετά να το διορθώνει από την αρχή. Ή μπορεί να το γράφει λίγο-λίγο διορθώνοντάς το στην πορεία. Δεν έχει σημασία αυτό. Όλα είναι, κατά βάθος, σωστά. Μεγαλύτερη σημασία έχει η νοοτροπία για τις διορθώσεις.

Και δεν υπάρχει μόνο μία νοοτροπία· υπάρχουν πολλές. Θα αναφέρω μερικές που θεωρώ καλές, και μερικές που πιστεύω ότι έχουν ενδιαφέρον.

Δύο ακραίες καταστάσεις που πλήττουν τους συγγραφείς είναι οι εξής: Από τη μια, να βαριούνται να το διορθώσουν και να το αφήνουν όπως είναι· από την άλλη, να σκαλώνουν και να το κοιτάνε επ’άπειρον, αγωνιώντας ότι πάντα κάτι δεν πάει καλά, ποτέ δεν είναι αρκετά σωστό.

[Συνέχισε να διαβάζεις]