Σκιώδη Παραλειπόμενα

του
Κώστα Βουλαζέρη

Αρχείο | RSS Feed

Αναζήτηση Μυστηριακές ΟντότητεςΠαλιά Ελληνικά Εξώφυλλα

Τυχαία

Μια στιγμή...
5 / 2020

Ακόμα ένας ορισμός της φανταστικής λογοτεχνίας

Κάπου είχα διαβάσει έναν ορισμό της φανταστικής λογοτεχνίας ο οποίος μου είχε φανεί ενδιαφέρων. Δεν θυμάμαι την πηγή, αλλιώς θα έβαζα link, αλλά ο ορισμός είναι ο εξής:

Στις ιστορίες φανταστικής λογοτεχνίας, ή έχεις υπερβατικούς χαρακτήρες (extraordinary characters) σε συνηθισμένες καταστάσεις (ordinary situations), ή έχεις συνηθισμένους χαρακτήρες σε υπερβατικές καταστάσεις, ή έχεις υπερβατικούς χαρακτήρες σε υπερβατικές καταστάσεις.

Και νομίζω πως αυτός ο ορισμός σε σχέση με άλλους είναι πολύ πιο καλός, διότι ισχύει σχεδόν παντού. Περιλαμβάνει τρεις περιπτώσεις:

Α) Υπερβατικοί χαρακτήρες σε συνηθισμένες καταστάσεις. Δηλαδή, για παράδειγμα, ο μάγος Μέρλιν (υπερβατικός χαρακτήρες με παράξενες δυνάμεις) καθώς προσπαθεί να σταματήσει έναν πόλεμο (συνηθισμένη κατάσταση)· ή ο Σπάιντερμαν ενώ κυνηγά κάτι κακοποιούς.

Β) [...]

Μυστηριακές Οντότητες

Μυστηριακές Οντότητες (42)

Χοιρινές σοφίες.

Φήμες μαρτυρούν ότι αυτό το όμορφο χοιρίδιον κατέληξε μπριζόλες ψητές... Γι’αυτό λέμε ότι δεν πρέπει να τρώτε κρέας· αλλά δεν ακούτε...

Η πανδημία των social media

(Συγνώμη για κάποια τυπογραφικά λάθη που πιθανώς να υπάρχουν· είναι μεγάλο κείμενο και δεν έχω άπειρο χρόνο για διόρθωση.)

 

Εξαρχής τα κοινωνικά δίκτυα (social media) δεν μου δημιουργούσαν καλή αίσθηση, και συνήθως εμπιστεύομαι το ένστικτό μου γιατί σπάνια κάνει λάθος. Ωστόσο, ας μην είμαστε προκατειλημμένοι, λέω πάντα. Ας κάνουμε, λοιπόν, έναν απολογισμό των social media μέχρι στιγμής.

Κατά πρώτον, δηλώνω πως ποτέ δεν ήμουν από εκείνους που ασχολούνται πολύ με τα social media, αλλά έχω ασχοληθεί αρκετά με κάποια από αυτά και, σε τελική ανάλυση, όσα έχω δει δεν μπορώ να πω ότι μου αρέσουν και τόσο. Το Facebook από καιρό το εγκατέλειψα γιατί άρχισε να μου ζητά ταυτότητα. Υποθέτω πως κάποιοι φρενοβλαβείς είχαν δει κάτι εικόνες που έβαζα στο Facebook οι οποίες προέρχονταν κατευθείαν από feed του Tumblr και οι οποίες ενόχλησαν τα ευαίσθητα [...]

Βρέθηκε η λύση για τον κορονοϊό

Ο καθένας στη φούσκα του. Και συνωστίζεστε όσο γουστάρετε.

Ονειρικές μπουρμπουλήθρες

Ο Brian Lumley είναι πιο γνωστός για τον Νεκροσκόπο, αλλά δεν έχει τύχει να τον διαβάσω ώς τώρα παρότι τον έχω στα υπόψη. Ίσως να φταίει το ότι έχει να κάνει με βαμπίρια και, γενικά, δεν γουστάρω τα βαμπίρια.

Όμως ο Lumley έχει γράψει κι άλλα βιβλία, ανάμεσα στα οποία και κάποια στις ονειροχώρες του Lovecraft. Έτσι αποφάσισα να διαβάσω αυτά, γιατί οι ονειροχώρες ανέκαθεν μου φαίνονταν ενδιαφέρον σκηνικό που όμως ο ίδιος ο Lovecraft δεν νομίζω ότι είχε εξερευνήσει ή επεκτείνει αρκετά μέσα στα κείμενά του. Ήλπιζα ότι ο Lumley θα έκανε εκείνο που ο Lovecraft δεν είχε κάνει.

Κούνια που με κούναγε...

Ή, μάλλον, όχι, εντάξει, έχει όντως επεκτείνει και εξερευνήσει περισσότερο τις ονειροχώρες. Όμως είναι σχεδόν σαν άλλο πράγμα. Η Αναζήτηση της Άγνωστης Καντάθ, του Lovecraft, είναι γραμμένη όχι απλά με τις ονειροχώρες ως σκηνικό αλλά και [...]

Άρχοντες του Σύμπαντος

(Μια επανάληψη από το παλιό blog.)

 

Η σειρά κινουμένων σχεδίων Masters of the Universe – επίσης γνωστή ως He-Man – ήταν μια σειρά φτιαγμένη από τη Mattel για να υποβοηθήσει στο να πουληθούν κουκλάκια που απεικόνιζαν πολεμιστές και τέρατα. Ήταν ένα καθαρά καπιταλιστικό κόλπο, μπορείς να πεις, για εμπορικούς λόγους.

Όμως πολλοί εξακολουθούν να θυμούνται αυτή τη σειρά, πράγμα το οποίο άνετα βλέπεις στο Διαδίκτυο από το πλήθος των εικόνων που κυκλοφορούν με τον Χι-Μαν, τους εχθρούς του, και τους φίλους του. Η σειρά δεν έχει ξεχαστεί. Αν μη τι άλλο, έχει πλέον αναβιβαστεί στο επίπεδο του καλτ.

Κι αυτό ίσως να μην είναι τυχαίο.

Ναι, ξέρω, έχει πολλά άσχημα, ορισμένα από τα οποία είναι: ότι κανένας ποτέ δεν σκοτώνεται παρότι γίνονται δεκάδες μάχες· ότι δίνεται συνήθως η εύκολη λύση της γροθιάς ενός υπερανθρώπου· [...]

Μυστηριακές Οντότητες

Μυστηριακές Οντότητες (41)

Και οι τοίχοι έχουν χταπόδια.

Captain Blood

Είχα δει από καιρό την ταινία Captain Blood – παλιά ταινία αλλά αρκετά καλή, ακόμα και για τα σημερινά δεδομένα. Μου άρεσε το γεγονός ότι ήταν, επιτέλους, μια σοβαρή ταινία με πειρατές – κάτι που μοιάζει να προσπαθεί να εκλείψει τελευταία.

Είχα, λοιπόν, υπόψη μου να διαβάσω και το ομώνυμο βιβλίο στο οποίο είναι βασισμένη η ταινία, αλλά όλο κάτι άλλο τύχαινε και το άφηνα για μετά. Τώρα ήρθε πια η ώρα του. Και ανακάλυψα, μάλιστα, ότι δεν είναι ένα, αλλά ολόκληρη τριλογία. Είπα να ξεκινήσω από το πρώτο, και βλέπουμε. Έχω διαβάσει περίπου το μισό μέχρι στιγμής, και οι εντυπώσεις μου είναι καλές, αν και κάποια πράγματα μέσα στο βιβλίο είναι, αναμενόμενα, απαρχαιωμένα.

Είναι γραμμένο σε ανοιχτή οπτική γωνία τρίτου προσώπου αλλά με εξωτερικό αφηγητή ο οποίος γίνεται φανερός: δηλαδή, κάνει σχέδια, κριτικάρει ακόμα και [...]

Λέξεις – τόσες λέξεις!

(Μια επανάληψη από το παλιό blog.)

 

Λατρεύω τα παλιότερα λεξικά. Έχουν λέξεις που φαντάζουν περίεργες ή, πολύ απλά – συγνώμη για τον γαλλικό όρο – γαμηστερές.

Έτυχε, τελευταία, να πέσει στα χέρια μου ένα τέτοιο λεξικό, και κοίτα τι λέξεις έχει:

γλέπω: βλέπω, βλ. λ.

θηριώ: μεταμορφώ εις άγριον θηρίον 2. θηριούμαι: εξαγριούμαι

θηριομαχώ: αγωνίζομαι κατά θηρίον (χρησιμοποιείται και μεταφορικά)

γυριστής: ο γυρίζων κάτι, ο κάμνων γυρίσματα·  2. επί προσώπου: ο περιοδεύων, ο φερέοικος*, ειδ. επιθ. του ήλιου. [Δικό μου σχόλιο: Δηλαδή, ο ήλιος λέγεται και γυριστής!]

[* φερέοικος: αυτός που κουβαλά μαζί του το σπίτι του (όπως το σαλιγκάρι, η χελώνα κτλ.)]

γυρομαντεία: η μαντεία δια γραμμάτων κατανεμημένων εντός κύκλων τεμνόντων αλλήλους. [Δικό μου σχόλιο: Και [...]

Μυστηριακές Οντότητες

Μυστηριακές Οντότητες (40)

(Κάνε κλικ πάνω στην εικόνα για να το δεις από άλλη οπτική γωνία.)

Παράξενες φάτσες. Δαίμονες των τοίχων.

Τα θετικά του κορονοϊού

Τα mainstream media έχουν μεγάλη πλάκα. Τόσο καιρό προσπαθούσαν να τρομοκρατήσουν τον κόσμο για να φορά μάσκες και γάντια. Τώρα προσπαθούν να τον τρομοκρατήσουν για να μην φορά μάσκες. Λένε ότι οι μάσκες σού στερούν το οξυγόνο και μπορεί να λιποθυμήσεις, ακόμα και να πεθάνεις. Βλέπε σχετική είδηση που διέρρευσε για κάτι παιδιά στην Κίνα τα οποία πέθαναν ενώ έκαναν γυμναστική φορώντας μάσκες. (Αρνούμαι να βάλω link.) Τραγωδία, τραγωδία...

Όπως και νάχει, μην φόρας μάσκα μες στη μέση του δρόμου. Είναι ανούσιο και αστείο, έτσι κι αλλιώς. Και οι κορονοΑπόκριες φαίνεται να τελείωσαν. Τουλάχιστον, στην Ελλάδα.

Ή, μήπως, όχι; Θα έχουμε, άραγε, και δεύτερο γύρο με τον Μεγάλο Μασκοφόρο, τον ΚορονοΑδελφό;

Προσωπικά, δεν το πιστεύω. Από τότε που έγινε η άρση των μέτρων είχα μια καλή αίσθηση για την όλη ιστορία, και έχω μάθει [...]

Μυστηριακές Οντότητες

Μυστηριακές Οντότητες (39)

Αυτό πρέπει να είναι το πιο γαμάτο γκράφιτι που έχω δει στην Αθήνα. Μπορείς να κάνεις την εικόνα drag σε άλλο tab για να τη δεις στο κανονικό της μέγεθος, ή μπορείς να κάνεις δεξί κλικ και save as. Την έχω σε μεγαλύτερο μέγεθος από τα άλλα. 1000 px στο φάρδος. Ιδανικό για desktop wallpaper.

Δεν μπορείς να βρεις κάποια βιβλία μου σε mobi και epub;

Αν ναι, δεν φταίω εγώ γι’αυτό. Η υπηρεσία που χρησιμοποιώ – η box.com – άλλαξε κάτι στο shared link των παλιών αρχείων (χωρίς να ειδοποιήσει τους χρήστες της!), και τώρα παρατήρησα ότι τα mobi & epub του Παιχνιδιού των Ράζλερ και του 1ου κύκλου του Θρυμματισμένου Σύμπαντος έχουν πρόβλημα να κατεβούν.

Το έφτιαξα.

Αν κάποιος εντοπίσει κάτι – πχ, δεν μπορεί να κατεβάσει κάποιο βιβλίο – μπορεί πάντα να με ενημερώσει με ένα email στο kostasvoulazeris AT yahoo DOT gr.

Μετά την Αποκάλυψη: Κι άλλοι έρημοι δρόμοι (και γκράφιτι)

Χτες ανέβασα κάποιες φωτογραφίες από την Ηφαίστου (Μοναστηράκι) όπως ήταν την πρώτη ημέρα μετά τη βαριά καραντίνα (4 Μαΐου). Τώρα, όπως υποσχέθηκα, ανεβάζω κι άλλες φωτογραφίες από Μοναστηράκι (όχι από την Ηφαίστου).

Πρώτα, όμως, τα γκράφιτι επάνω στα κατεβασμένα ρολά (και όχι μόνο)...

No Escape From Athens

Δεύτερα 4 Μαΐου, τέλος των πιο περιοριστικών μέτρων της καραντίνας για τον Covid-19, και, ενώ πολλοί κάθονται μπροστά σε οθόνες και γράφουν #καραντίνα_τέλος στο Διαδίκτυο, αποφασίζω να κάνω κάτι καλύτερο: οδοιπορικό μέσα στην Αθήνα, να δω από μόνος μου τι γίνεται στους δρόμους αντί να περιμένω να το μάθω από στρατευμένα ΜΜΕ.

Όπως έχω ξαναπεί, δεν κάνω μικρούς περιπάτους· τους βαριέμαι. Όταν βγαίνω να βαδίσω, βαδίζω 10+ χλμ. (Διαβάστε για τα προηγούμενα οδοιπορικά που έκανα μέσα σ’αυτή την κορονοκατάσταση.)

Ας αρχίσω με κάποια πράγματα που θεωρώ αξιοσημείωτα.

Πρώτο: Πολύ λίγος κόσμος στους δρόμους. Θα περίμενες, κανονικά, να έχουν βγει όλοι έξω τώρα που έπεσε η χούντα, έτσι; Απλά και μόνο για το γαμώτο; Αλλά δεν είναι έτσι. Ο κόσμος είναι ακόμα πολύ φοβισμένος όπως φαίνεται. Ο τρόμος έπιασε. Όπως [...]

Ιατρικός Πατερναλισμός

Από το Μείζον Ελληνικό Λεξικό Τεγόπουλου-Φυτράκη:

πατερναλισμός: (ο) ουσ. η πατριαρχική ή πατρική αντίληψη για το ρόλο του προϊσταμένου επιχειρήσεως, ιδρύματος ή υπηρεσίας | (πολιτ.) η άσκηση πολιτικής με στόχο τον έλεγχο και την κυριαρχία επί των πολιτών, υπό το πρόσχημα της προστασίας: ο πατερναλισμός των δικτατόρων

Σου θυμίζει κάτι από την πρόσφατη παγκόσμια ιστορία; Εε, σαν να λέμε μέσα στους τελευταίους δύο μήνες;

Κορονοϊός: Επιστροφή στη Νορμαλοσύνη;

(Προειδοποίηση: Μεγάλο κείμενο σχετικά βιαστικά γραμμένο· πιθανώς να κυκλοφορούν τυποδαίμονες αμολητοί – έκανα μόνο έναν βασικό εξορκισμό.)

 

Ας μη λέμε συνέχεια αρνητικά πράγματα για την υπόθεση με τον κορονοϊό. Εκτός των άλλων, για να μην ισχυρίζονται και κάποιοι «καλοθελητές» ότι προσπαθώ να τρομοκρατήσω όσους με διαβάζουν αντί απλά να τους προειδοποιήσω και να τους ενισχύσω απέναντι σε μια γιγάντια απειλή.

Τις προάλλες, ο Πρωθυπουργός μας είπε ότι θα ξεκινήσει η άρση των περιοριστικών μέτρων από Δευτέρα 4 Μαΐου. Φαίνεται να είναι μια αρκετά καλή μεταφορά προς τη νορμαλοσύνη (όχι πως εξαρχής συμφωνώ ότι τα μισά από τα μετρά ήταν απαραίτητα – κυρίως lockdown και απαγόρευση κυκλοφορίας), και, για να είμαστε ειλικρινείς, αυτή τη στιγμή δεν μπορούμε να ξέρουμε τι ακριβώς παίζεται πίσω από τις [...]

Λεξικό Κορονοϊού (ολοκληρωμένο)

Αυτό είναι ολόκληρο το Λεξικό Κορονοϊού. Όπως λέω και στη διευκρίνηση παρακάτω, δεν είναι επιστημονικό, ούτε είναι για να σε βοηθήσει να αντιμετωπίσεις τον COVID-19. Είναι σατιρικό για την κατάσταση που έχει επικρατήσει παγκοσμίως με τον κορονοϊό, και, ως εκ τούτου, ορισμένα από τα πράγματα που περιγράφει είναι, εννοείται, παρατραβηγμένα και ή τρομαχτικά ή αστεία, αναλόγως πώς θες να τα δεις.

Ωστόσο, η κατάσταση που παρουσιάζει είναι κατά βάση αληθινή, δεν είναι φανταστική, και ο κόσμος πρέπει να το καταλάβει αυτό. Ο κορονοϊός (ασχέτως πώς δημιουργήθηκε) μπορεί να είναι μια πανδημία και μπορεί, όπως πολλές άλλες πανδημίες, να έχει μια κάποια επικινδυνότητα. Όμως ο κορονοϊός δεν είναι ούτε κατά διάνοια τόσο επικίνδυνος όσο η άλλη πανούκλα: η πανούκλα αυτών που θέλουν να ασκούν παγκόσμιο έλεγχο με ιατρική [...]

 

Επίσης . . .

Το Δυναμικό Φανταστικό Σκηνικό


Αρκετοί φανταστικοί κόσμοι δεν αλλάζουν, ή αλλάζουν λίγο. Είναι αρκετά φιξαρισμένοι, θα έλεγες. Γνωρίζουμε τι υπάρχει εκεί και τι δεν υπάρχει, και αποκεί και πέρα οι μόνες αλλαγές είναι, ίσως, στην πολιτική σκηνή του κόσμου, ή στο πώς εξελίσσονται κάποιες καταστάσεις. Αλλά ο κόσμος ο ίδιος, κατά βάση, δεν αλλάζει. Ξέρουμε, για παράδειγμα, ότι υπάρχουν αυτές οι φανταστικές φυλές, αυτά τα φανταστικά όντα, αυτά τα είδη μαγείας ή τεχνολογίας, και τέλος. Μεταβάλλονται μόνο οι σχέσεις μεταξύ αυτών – όπως αν ένα βασίλειο γκρεμιστεί ή αν μια καινούργια πόλη ιδρυθεί. Σε πολλές περιπτώσεις, δε, ακόμα κι αυτό δεν συμβαίνει, ή συμβαίνει πολύ διστακτικά, πολύ επιφυλακτικά. Κάποιες αυτοκρατορίες είναι πάντα εκεί, κάποια βασιλεία υπήρχαν και θα υπάρχουν. Μερικές φορές αυτό ισχύει και για κάποιους χαρακτήρες μέσα στις φανταστικές ιστορίες· μοιάζουν κι αυτοί φιξαρισμένοι στο φανταστικό σκηνικό, σαν να είναι μέρος του.

Το πιο συνηθισμένο, πάντως, σε αυτές τις περιπτώσεις είναι το πολιτικό σκηνικό να αλλάζει αλλά τίποτα σχετικά με τη φύση του κόσμου. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό – έχει μια συγκεκριμένη αισθητική – και θα μπορούσες να πεις και ότι είναι, κατά κάποιο τρόπο, ρεαλιστικό – δηλαδή, ότι κάτι παρόμοιο συμβαίνει και στον κόσμο μας, στη δική μας πραγματικότητα.

Ή, μήπως, όχι;

[Συνέχισε να διαβάζεις]

 

Επιλογές Νοεμβρίου (12/11)


Χάρτης με τους αρχαίους ρωμαϊκούς δρόμους, εικόνες από το Bummer California, LocalSend (ασφαλή αποστολή αρχείων τοπικά), Sean Andrew Murray. Η Ιρλανδία καθιερώνει τη χορήγηση μισθού σε δημιουργούς, το Beowulf του Lynd Ward, Greek TV Live, The White Company του Arthur Conan Doyle. «Η πόλη των μαγισσών», Space Type Generator, ερωτικές ταινίες τρόμου. Halloween με Ε.Φ. από το ’70· The Sword of Shannara και αντιγραφές του Τόλκιν· The Fall of Mercury της Leslie F. Stone· Sean Connery και Zardoz. Ο άνθρωπος είναι το ζώο που ονειρεύεται.

 

Περί Γραφής: Νοοτροπίες Διορθώσεων


Πώς πρέπει να μάθεις να σκέφτεσαι προτού ξεκινήσεις να διορθώνεις τα κείμενά σου

Νομίζω πως έχω ήδη γράψει σε κάποιο άλλο άρθρο (δεν θυμάμαι ποιο, αυτή τη στιγμή) ότι η τακτική μου με τις διορθώσεις είναι η εξής: να γράφω ένα κομμάτι (κάποιες σελίδες, ίσως ένα κεφάλαιο) και μετά να το διορθώνω· και όταν έχω τελειώσει όλο το βιβλίο, να το διορθώνω πάλι από την αρχή. Αυτή η τελευταία διόρθωση – αν και, ίσως, η λιγότερο σημαντική – είναι και η πιο κουραστική για εμένα, γιατί (α) θέλω να τη βγάλω σε συγκεκριμένο χρόνο, δεν θέλω να αργήσω πολύ· (β) ασχολούμαι με λεπτομέρειες ουσιαστικά, τα βασικά τα έχω ήδη διορθώσει· και (γ) η συνεχόμενη εστίαση της προσοχής για πολλές ημέρες επάνω σε ένα κείμενο δημιουργεί μεγαλύτερη κόπωση από τη συνεχόμενη χειρονακτική εργασία.

Αλλά αυτή είναι απλώς η τακτική που ακολουθώ, και σ’αυτό το άρθρο την αναφέρω μόνο. Εκείνο για το οποίο θέλω να μιλήσω εδώ είναι η νοοτροπία με την οποία κάνει (πρέπει να κάνει;) κάποιος τις διορθώσεις σε ένα λογοτεχνικό κείμενο. Και αναφέρομαι, κυρίως, στον συγγραφέα τον ίδιο, όχι σε διορθωτή. Για τον διορθωτή τα πράγματα πιθανώς να είναι αλλιώς – πιο επαγγελματικά, πιο ουδέτερα. Για τον συγγραφέα, όμως, τα πράγματα δεν είναι τόσο ουδέτερα, και όταν ξαναβλέπει ένα κείμενο που έχει γράψει μπορεί – ανάλογα και με την ιδιοσυγκρασία του – να βλέπει πολλά. Μπορεί να βλέπει ακόμα και φαντάσματα – το οποίο είναι πολύ συνηθισμένο· δεν αστειεύομαι.

Γι’αυτό είναι πολύ σημαντική η νοοτροπία με την οποία κάνει κανείς διορθώσεις, ασχέτως τι τακτική ακολουθεί. Μπορεί κάποιος να μην ακολουθεί τη δική μου τακτική· μπορεί να το γράφει όλο μονοκοπανιά και μετά να το διορθώνει από την αρχή. Ή μπορεί να το γράφει λίγο-λίγο διορθώνοντάς το στην πορεία. Δεν έχει σημασία αυτό. Όλα είναι, κατά βάθος, σωστά. Μεγαλύτερη σημασία έχει η νοοτροπία για τις διορθώσεις.

Και δεν υπάρχει μόνο μία νοοτροπία· υπάρχουν πολλές. Θα αναφέρω μερικές που θεωρώ καλές, και μερικές που πιστεύω ότι έχουν ενδιαφέρον.

Δύο ακραίες καταστάσεις που πλήττουν τους συγγραφείς είναι οι εξής: Από τη μια, να βαριούνται να το διορθώσουν και να το αφήνουν όπως είναι· από την άλλη, να σκαλώνουν και να το κοιτάνε επ’άπειρον, αγωνιώντας ότι πάντα κάτι δεν πάει καλά, ποτέ δεν είναι αρκετά σωστό.

[Συνέχισε να διαβάζεις]