Σκιώδη Παραλειπόμενα

του
Κώστα Βουλαζέρη

Αρχείο | RSS Feed

Αναζήτηση Μυστηριακές ΟντότητεςΠαλιά Ελληνικά Εξώφυλλα

Τυχαία

Μια στιγμή...
5 / 2020

Ακόμα ένας ορισμός της φανταστικής λογοτεχνίας

Κάπου είχα διαβάσει έναν ορισμό της φανταστικής λογοτεχνίας ο οποίος μου είχε φανεί ενδιαφέρων. Δεν θυμάμαι την πηγή, αλλιώς θα έβαζα link, αλλά ο ορισμός είναι ο εξής:

Στις ιστορίες φανταστικής λογοτεχνίας, ή έχεις υπερβατικούς χαρακτήρες (extraordinary characters) σε συνηθισμένες καταστάσεις (ordinary situations), ή έχεις συνηθισμένους χαρακτήρες σε υπερβατικές καταστάσεις, ή έχεις υπερβατικούς χαρακτήρες σε υπερβατικές καταστάσεις.

Και νομίζω πως αυτός ο ορισμός σε σχέση με άλλους είναι πολύ πιο καλός, διότι ισχύει σχεδόν παντού. Περιλαμβάνει τρεις περιπτώσεις:

Α) Υπερβατικοί χαρακτήρες σε συνηθισμένες καταστάσεις. Δηλαδή, για παράδειγμα, ο μάγος Μέρλιν (υπερβατικός χαρακτήρες με παράξενες δυνάμεις) καθώς προσπαθεί να σταματήσει έναν πόλεμο (συνηθισμένη κατάσταση)· ή ο Σπάιντερμαν ενώ κυνηγά κάτι κακοποιούς.

Β) [...]

Μυστηριακές Οντότητες

Μυστηριακές Οντότητες (42)

Χοιρινές σοφίες.

Φήμες μαρτυρούν ότι αυτό το όμορφο χοιρίδιον κατέληξε μπριζόλες ψητές... Γι’αυτό λέμε ότι δεν πρέπει να τρώτε κρέας· αλλά δεν ακούτε...

Η πανδημία των social media

(Συγνώμη για κάποια τυπογραφικά λάθη που πιθανώς να υπάρχουν· είναι μεγάλο κείμενο και δεν έχω άπειρο χρόνο για διόρθωση.)

 

Εξαρχής τα κοινωνικά δίκτυα (social media) δεν μου δημιουργούσαν καλή αίσθηση, και συνήθως εμπιστεύομαι το ένστικτό μου γιατί σπάνια κάνει λάθος. Ωστόσο, ας μην είμαστε προκατειλημμένοι, λέω πάντα. Ας κάνουμε, λοιπόν, έναν απολογισμό των social media μέχρι στιγμής.

Κατά πρώτον, δηλώνω πως ποτέ δεν ήμουν από εκείνους που ασχολούνται πολύ με τα social media, αλλά έχω ασχοληθεί αρκετά με κάποια από αυτά και, σε τελική ανάλυση, όσα έχω δει δεν μπορώ να πω ότι μου αρέσουν και τόσο. Το Facebook από καιρό το εγκατέλειψα γιατί άρχισε να μου ζητά ταυτότητα. Υποθέτω πως κάποιοι φρενοβλαβείς είχαν δει κάτι εικόνες που έβαζα στο Facebook οι οποίες προέρχονταν κατευθείαν από feed του Tumblr και οι οποίες ενόχλησαν τα ευαίσθητα [...]

Βρέθηκε η λύση για τον κορονοϊό

Ο καθένας στη φούσκα του. Και συνωστίζεστε όσο γουστάρετε.

Ονειρικές μπουρμπουλήθρες

Ο Brian Lumley είναι πιο γνωστός για τον Νεκροσκόπο, αλλά δεν έχει τύχει να τον διαβάσω ώς τώρα παρότι τον έχω στα υπόψη. Ίσως να φταίει το ότι έχει να κάνει με βαμπίρια και, γενικά, δεν γουστάρω τα βαμπίρια.

Όμως ο Lumley έχει γράψει κι άλλα βιβλία, ανάμεσα στα οποία και κάποια στις ονειροχώρες του Lovecraft. Έτσι αποφάσισα να διαβάσω αυτά, γιατί οι ονειροχώρες ανέκαθεν μου φαίνονταν ενδιαφέρον σκηνικό που όμως ο ίδιος ο Lovecraft δεν νομίζω ότι είχε εξερευνήσει ή επεκτείνει αρκετά μέσα στα κείμενά του. Ήλπιζα ότι ο Lumley θα έκανε εκείνο που ο Lovecraft δεν είχε κάνει.

Κούνια που με κούναγε...

Ή, μάλλον, όχι, εντάξει, έχει όντως επεκτείνει και εξερευνήσει περισσότερο τις ονειροχώρες. Όμως είναι σχεδόν σαν άλλο πράγμα. Η Αναζήτηση της Άγνωστης Καντάθ, του Lovecraft, είναι γραμμένη όχι απλά με τις ονειροχώρες ως σκηνικό αλλά και [...]

Άρχοντες του Σύμπαντος

(Μια επανάληψη από το παλιό blog.)

 

Η σειρά κινουμένων σχεδίων Masters of the Universe – επίσης γνωστή ως He-Man – ήταν μια σειρά φτιαγμένη από τη Mattel για να υποβοηθήσει στο να πουληθούν κουκλάκια που απεικόνιζαν πολεμιστές και τέρατα. Ήταν ένα καθαρά καπιταλιστικό κόλπο, μπορείς να πεις, για εμπορικούς λόγους.

Όμως πολλοί εξακολουθούν να θυμούνται αυτή τη σειρά, πράγμα το οποίο άνετα βλέπεις στο Διαδίκτυο από το πλήθος των εικόνων που κυκλοφορούν με τον Χι-Μαν, τους εχθρούς του, και τους φίλους του. Η σειρά δεν έχει ξεχαστεί. Αν μη τι άλλο, έχει πλέον αναβιβαστεί στο επίπεδο του καλτ.

Κι αυτό ίσως να μην είναι τυχαίο.

Ναι, ξέρω, έχει πολλά άσχημα, ορισμένα από τα οποία είναι: ότι κανένας ποτέ δεν σκοτώνεται παρότι γίνονται δεκάδες μάχες· ότι δίνεται συνήθως η εύκολη λύση της γροθιάς ενός υπερανθρώπου· [...]

Μυστηριακές Οντότητες

Μυστηριακές Οντότητες (41)

Και οι τοίχοι έχουν χταπόδια.

Captain Blood

Είχα δει από καιρό την ταινία Captain Blood – παλιά ταινία αλλά αρκετά καλή, ακόμα και για τα σημερινά δεδομένα. Μου άρεσε το γεγονός ότι ήταν, επιτέλους, μια σοβαρή ταινία με πειρατές – κάτι που μοιάζει να προσπαθεί να εκλείψει τελευταία.

Είχα, λοιπόν, υπόψη μου να διαβάσω και το ομώνυμο βιβλίο στο οποίο είναι βασισμένη η ταινία, αλλά όλο κάτι άλλο τύχαινε και το άφηνα για μετά. Τώρα ήρθε πια η ώρα του. Και ανακάλυψα, μάλιστα, ότι δεν είναι ένα, αλλά ολόκληρη τριλογία. Είπα να ξεκινήσω από το πρώτο, και βλέπουμε. Έχω διαβάσει περίπου το μισό μέχρι στιγμής, και οι εντυπώσεις μου είναι καλές, αν και κάποια πράγματα μέσα στο βιβλίο είναι, αναμενόμενα, απαρχαιωμένα.

Είναι γραμμένο σε ανοιχτή οπτική γωνία τρίτου προσώπου αλλά με εξωτερικό αφηγητή ο οποίος γίνεται φανερός: δηλαδή, κάνει σχέδια, κριτικάρει ακόμα και [...]

Λέξεις – τόσες λέξεις!

(Μια επανάληψη από το παλιό blog.)

 

Λατρεύω τα παλιότερα λεξικά. Έχουν λέξεις που φαντάζουν περίεργες ή, πολύ απλά – συγνώμη για τον γαλλικό όρο – γαμηστερές.

Έτυχε, τελευταία, να πέσει στα χέρια μου ένα τέτοιο λεξικό, και κοίτα τι λέξεις έχει:

γλέπω: βλέπω, βλ. λ.

θηριώ: μεταμορφώ εις άγριον θηρίον 2. θηριούμαι: εξαγριούμαι

θηριομαχώ: αγωνίζομαι κατά θηρίον (χρησιμοποιείται και μεταφορικά)

γυριστής: ο γυρίζων κάτι, ο κάμνων γυρίσματα·  2. επί προσώπου: ο περιοδεύων, ο φερέοικος*, ειδ. επιθ. του ήλιου. [Δικό μου σχόλιο: Δηλαδή, ο ήλιος λέγεται και γυριστής!]

[* φερέοικος: αυτός που κουβαλά μαζί του το σπίτι του (όπως το σαλιγκάρι, η χελώνα κτλ.)]

γυρομαντεία: η μαντεία δια γραμμάτων κατανεμημένων εντός κύκλων τεμνόντων αλλήλους. [Δικό μου σχόλιο: Και [...]

Μυστηριακές Οντότητες

Μυστηριακές Οντότητες (40)

(Κάνε κλικ πάνω στην εικόνα για να το δεις από άλλη οπτική γωνία.)

Παράξενες φάτσες. Δαίμονες των τοίχων.

Τα θετικά του κορονοϊού

Τα mainstream media έχουν μεγάλη πλάκα. Τόσο καιρό προσπαθούσαν να τρομοκρατήσουν τον κόσμο για να φορά μάσκες και γάντια. Τώρα προσπαθούν να τον τρομοκρατήσουν για να μην φορά μάσκες. Λένε ότι οι μάσκες σού στερούν το οξυγόνο και μπορεί να λιποθυμήσεις, ακόμα και να πεθάνεις. Βλέπε σχετική είδηση που διέρρευσε για κάτι παιδιά στην Κίνα τα οποία πέθαναν ενώ έκαναν γυμναστική φορώντας μάσκες. (Αρνούμαι να βάλω link.) Τραγωδία, τραγωδία...

Όπως και νάχει, μην φόρας μάσκα μες στη μέση του δρόμου. Είναι ανούσιο και αστείο, έτσι κι αλλιώς. Και οι κορονοΑπόκριες φαίνεται να τελείωσαν. Τουλάχιστον, στην Ελλάδα.

Ή, μήπως, όχι; Θα έχουμε, άραγε, και δεύτερο γύρο με τον Μεγάλο Μασκοφόρο, τον ΚορονοΑδελφό;

Προσωπικά, δεν το πιστεύω. Από τότε που έγινε η άρση των μέτρων είχα μια καλή αίσθηση για την όλη ιστορία, και έχω μάθει [...]

Μυστηριακές Οντότητες

Μυστηριακές Οντότητες (39)

Αυτό πρέπει να είναι το πιο γαμάτο γκράφιτι που έχω δει στην Αθήνα. Μπορείς να κάνεις την εικόνα drag σε άλλο tab για να τη δεις στο κανονικό της μέγεθος, ή μπορείς να κάνεις δεξί κλικ και save as. Την έχω σε μεγαλύτερο μέγεθος από τα άλλα. 1000 px στο φάρδος. Ιδανικό για desktop wallpaper.

Δεν μπορείς να βρεις κάποια βιβλία μου σε mobi και epub;

Αν ναι, δεν φταίω εγώ γι’αυτό. Η υπηρεσία που χρησιμοποιώ – η box.com – άλλαξε κάτι στο shared link των παλιών αρχείων (χωρίς να ειδοποιήσει τους χρήστες της!), και τώρα παρατήρησα ότι τα mobi & epub του Παιχνιδιού των Ράζλερ και του 1ου κύκλου του Θρυμματισμένου Σύμπαντος έχουν πρόβλημα να κατεβούν.

Το έφτιαξα.

Αν κάποιος εντοπίσει κάτι – πχ, δεν μπορεί να κατεβάσει κάποιο βιβλίο – μπορεί πάντα να με ενημερώσει με ένα email στο kostasvoulazeris AT yahoo DOT gr.

Μετά την Αποκάλυψη: Κι άλλοι έρημοι δρόμοι (και γκράφιτι)

Χτες ανέβασα κάποιες φωτογραφίες από την Ηφαίστου (Μοναστηράκι) όπως ήταν την πρώτη ημέρα μετά τη βαριά καραντίνα (4 Μαΐου). Τώρα, όπως υποσχέθηκα, ανεβάζω κι άλλες φωτογραφίες από Μοναστηράκι (όχι από την Ηφαίστου).

Πρώτα, όμως, τα γκράφιτι επάνω στα κατεβασμένα ρολά (και όχι μόνο)...

No Escape From Athens

Δεύτερα 4 Μαΐου, τέλος των πιο περιοριστικών μέτρων της καραντίνας για τον Covid-19, και, ενώ πολλοί κάθονται μπροστά σε οθόνες και γράφουν #καραντίνα_τέλος στο Διαδίκτυο, αποφασίζω να κάνω κάτι καλύτερο: οδοιπορικό μέσα στην Αθήνα, να δω από μόνος μου τι γίνεται στους δρόμους αντί να περιμένω να το μάθω από στρατευμένα ΜΜΕ.

Όπως έχω ξαναπεί, δεν κάνω μικρούς περιπάτους· τους βαριέμαι. Όταν βγαίνω να βαδίσω, βαδίζω 10+ χλμ. (Διαβάστε για τα προηγούμενα οδοιπορικά που έκανα μέσα σ’αυτή την κορονοκατάσταση.)

Ας αρχίσω με κάποια πράγματα που θεωρώ αξιοσημείωτα.

Πρώτο: Πολύ λίγος κόσμος στους δρόμους. Θα περίμενες, κανονικά, να έχουν βγει όλοι έξω τώρα που έπεσε η χούντα, έτσι; Απλά και μόνο για το γαμώτο; Αλλά δεν είναι έτσι. Ο κόσμος είναι ακόμα πολύ φοβισμένος όπως φαίνεται. Ο τρόμος έπιασε. Όπως [...]

Ιατρικός Πατερναλισμός

Από το Μείζον Ελληνικό Λεξικό Τεγόπουλου-Φυτράκη:

πατερναλισμός: (ο) ουσ. η πατριαρχική ή πατρική αντίληψη για το ρόλο του προϊσταμένου επιχειρήσεως, ιδρύματος ή υπηρεσίας | (πολιτ.) η άσκηση πολιτικής με στόχο τον έλεγχο και την κυριαρχία επί των πολιτών, υπό το πρόσχημα της προστασίας: ο πατερναλισμός των δικτατόρων

Σου θυμίζει κάτι από την πρόσφατη παγκόσμια ιστορία; Εε, σαν να λέμε μέσα στους τελευταίους δύο μήνες;

Κορονοϊός: Επιστροφή στη Νορμαλοσύνη;

(Προειδοποίηση: Μεγάλο κείμενο σχετικά βιαστικά γραμμένο· πιθανώς να κυκλοφορούν τυποδαίμονες αμολητοί – έκανα μόνο έναν βασικό εξορκισμό.)

 

Ας μη λέμε συνέχεια αρνητικά πράγματα για την υπόθεση με τον κορονοϊό. Εκτός των άλλων, για να μην ισχυρίζονται και κάποιοι «καλοθελητές» ότι προσπαθώ να τρομοκρατήσω όσους με διαβάζουν αντί απλά να τους προειδοποιήσω και να τους ενισχύσω απέναντι σε μια γιγάντια απειλή.

Τις προάλλες, ο Πρωθυπουργός μας είπε ότι θα ξεκινήσει η άρση των περιοριστικών μέτρων από Δευτέρα 4 Μαΐου. Φαίνεται να είναι μια αρκετά καλή μεταφορά προς τη νορμαλοσύνη (όχι πως εξαρχής συμφωνώ ότι τα μισά από τα μετρά ήταν απαραίτητα – κυρίως lockdown και απαγόρευση κυκλοφορίας), και, για να είμαστε ειλικρινείς, αυτή τη στιγμή δεν μπορούμε να ξέρουμε τι ακριβώς παίζεται πίσω από τις [...]

Λεξικό Κορονοϊού (ολοκληρωμένο)

Αυτό είναι ολόκληρο το Λεξικό Κορονοϊού. Όπως λέω και στη διευκρίνηση παρακάτω, δεν είναι επιστημονικό, ούτε είναι για να σε βοηθήσει να αντιμετωπίσεις τον COVID-19. Είναι σατιρικό για την κατάσταση που έχει επικρατήσει παγκοσμίως με τον κορονοϊό, και, ως εκ τούτου, ορισμένα από τα πράγματα που περιγράφει είναι, εννοείται, παρατραβηγμένα και ή τρομαχτικά ή αστεία, αναλόγως πώς θες να τα δεις.

Ωστόσο, η κατάσταση που παρουσιάζει είναι κατά βάση αληθινή, δεν είναι φανταστική, και ο κόσμος πρέπει να το καταλάβει αυτό. Ο κορονοϊός (ασχέτως πώς δημιουργήθηκε) μπορεί να είναι μια πανδημία και μπορεί, όπως πολλές άλλες πανδημίες, να έχει μια κάποια επικινδυνότητα. Όμως ο κορονοϊός δεν είναι ούτε κατά διάνοια τόσο επικίνδυνος όσο η άλλη πανούκλα: η πανούκλα αυτών που θέλουν να ασκούν παγκόσμιο έλεγχο με ιατρική [...]

 

Επίσης . . .

Επιλογές Μαΐου (14/5)


Πώς βάζουμε διαλυτικά με τόνο και το σύμβολο του ευρώ στον υπολογιστή | The Debutante, μια μικρή ταινία βασισμένη σε διήγημα της Leonora Carrington | Σπάνια έργα του Max Ernst | Η φανταστική τέχνη του Tino Rodriguez | AI Comic Factory | Ο λαβύρινθος του Tim Burton | Γιατί τα ζώα τρέχουν πιο γρήγορα από τα ρομπότ | Ο καρκίνος είναι ο «νέος Covid» για τη φαρμακοβιομηχανία | Γεύεσαι LSD με κάθε επαφή σου με τα σημερινά μέσα επικοινωνίας | Οι έξι βαθμοί διαχωρισμού των ανθρώπων | Η βιογραφία του Stanley Kubrick | Τα εξωφρενικά λεκτικά πέρα-δώθε των «ειδικών» του COVID-19 | Ουτοπικός Ρεαλισμός (μια ομιλία του Bruce Sterling) | Γιατί εξαφανίζεται η λογοτεχνία επιστημονικής φαντασίας; | Εικόνες φτιαγμένες με γραφομηχανή | Τα «βρόμικα» και «πονηρά» πεντάστιχα του Isaac Asimov | Ακόμα μία ταινία Lord Of The Rings το 2026

 

Πώς Πλάθονται οι Κόσμοι οι Φανταστικοί


Μέθοδοι δημιουργίας

Πολλοί αναρωτιούνται πώς οι συγγραφείς φαντασίας φτιάχνουν φανταστικούς κόσμους γεμάτους περιοχές, παράξενα ονόματα, και ένα σωρό ιδιομορφίες σε σχέση με τον δικό μας κόσμο. Κάποιοι, πάλι, που σκέφτονται να γράψουν φανταστική λογοτεχνία διστάζουν γιατί δεν νομίζουν ότι θα κατάφερναν να φτιάξουν τόσο μεγάλους και πολύπλοκους φανταστικούς κόσμους.

Και υπάρχει και το παράδειγμα του Τολκιν, ο οποίος είχε φτιάξει έναν κόσμο με αρκετά πολύπλοκη μυθολογία και ακόμα και δικές του γλώσσες οι οποίες είναι, πραγματικά, σαν κανονικές γλώσσες. Ορισμένοι επίδοξοι συγγραφείς τρομάζουν από αυτό. Σκέφτονται: Μα πώς να το κάνεις;

Υπάρχει, όμως, και το αντίθετο ρεύμα (όπως ο Michael Moorcock), που ισχυρίζεται ότι δεν χρειάζεται ο φανταστικός κόσμος να είναι πολύπλοκος, ούτε καν λεπτομερειακός: μάλιστα, αυτό είναι κακό. Αλλά ακόμα κι αυτοί οι συγγραφείς πλάθουν διάφορα παράξενα φανταστικά σκηνικά, παρά τα όσα λένε. Απλώς δεν τους ενδιαφέρει να τα καταγράψουν σαν ιστορικά δεδομένα ή σαν να γράφουν τον Οδηγό του Φανταστικού Κόσμου. Για παράδειγμα, ο κόσμος του Elric, του γνωστού ήρωα του Moorcock, είναι αρκετά ευφάνταστος, παρότι ο Moorcock δεν ενδιαφέρεται να ασχοληθεί με λεπτομέρειες και συστηματική καταγραφή. Όταν βλέπει κάποιος τον κόσμο του Elric – ειδικά κάποιους που δεν ασχολείται με τη φανταστική λογοτεχνία και πολύ – μπορεί να σκεφτεί ότι είναι δύσκολο να επινοήσεις έναν τέτοιο κόσμο, ή μπορεί να απορήσει πώς είναι δυνατόν ένας συγγραφέας να σκεφτεί όλα αυτά τα πράγματα.

Ουσιαστικά, όμως, δεν είναι και τόσο δύσκολο να φτιάξεις όσους φανταστικούς κόσμους θέλεις, αρκεί, βέβαια, να έχεις κάποια φαντασία και δημιουργική διάθεση.

Υπάρχουν δύο τρόποι, κι ένας τρίτος, για να φτιάχνεις φανταστικούς κόσμους – φανταστικά σκηνικά, εν γένει. Ο πρώτος τρόπος είναι αυτός που θα μπορούσαμε να πούμε Από Πάνω Προς τα Κάτω. Ο δεύτερος είναι αυτός που θα μπορούσαμε να πούμε Από Κάτω Προς τα Πάνω. Και ο τρίτος είναι κάτι ανάμεσα στους δύο προαναφερθέντες, και μπορεί να γέρνει λίγο περισσότερο προς τον έναν ή προς τον άλλο.

[Συνέχισε να διαβάζεις]

 

Επιλογές Μαΐου (1/5)


Ζωγραφική φαντασίας | Αρχαία σχέδια στο Περού που απεικονίζουν ψυχεδελικούς χορούς | Μια περγαμηνή του 19ου αιώνα με όλη την ιστορία του κόσμου | Οι 6 αγαπημένοι σουρεαλιστικοί πίνακες του JG Ballard | Ο άνθρωπος που σκότωσε την αναζήτηση του Google | Ψευδο-Βοκάκιος, εβραϊκό pulp fiction, και ο άνθρωπος που ξεπατίκωσε τον Joyce | Η τέχνη της Anna Mond | Ευρωπαϊκός γοτθικός κινηματογράφος | Το Jetpack του James Bond στην ταινία Thunderball | Τα μυστικά των δωματίων απόδρασης (escape rooms) | Οι Γάτες της Κωνσταντινούπολης (Kedi) | Η Μάχη του Clontarf | Συνέντευξη με τον Michael Moorcock | Τα τενεκεδένια ρομπότ στις ταινίες και στον κινηματογράφο | Συνέντευξη με τη Julie Bell | Μια υπεράσπιση του Deathstalker