Σκιώδη Παραλειπόμενα

του
Κώστα Βουλαζέρη

Αρχείο | RSS Feed

Αναζήτηση Μυστηριακές ΟντότητεςΠαλιά Ελληνικά Εξώφυλλα

Τυχαία

Μια στιγμή...
4 / 2022

Μυστηριακές Οντότητες

Μυστηριακές Οντότητες (127)

Πόλεμος με μάσκες;

Σταμάτα να διαβάζεις σαν να διάβαζες

Σοβαρά. Όταν διαβάζεις λογοτεχνία, ειδικά φανταστική ή περιπετειώδη λογοτεχνία, σταμάτα να διαβάζεις σαν να διάβαζες. Άρχισε να διαβάζεις σαν να ακούς και σαν να βλέπεις. Το πιο απλό είναι το άκουσμα. Μέσα στον διάλογο, άκουγε τους χαρακτήρες να μιλάνε· μην το διαβάζεις σαν να είναι σχολικό βιβλίο ή πραγματεία. Φέρε τη φωνή των χαρακτήρων στο μυαλό σου. Δες την έκφρασή τους, τις μικρές κινήσεις τους καθώς κουβεντιάζουν – ακόμα κι αν ο συγγραφέας δεν τα περιγράφει αυτά τα πράγματα. Μην περιμένεις ο συγγραφέας να σ’τα λέει όλα! (Βλέπε επίσης ένα παλιότερο άρθρο μου για το πώς η λογοτεχνία αποτελεί ταινία του μυαλού.)

Όταν διαβάζεις περιγραφές, να βλέπεις τι συμβαίνει– Και θα πω εδώ κάτι που έλεγε ο William Burroughs το οποίο προσωπικά δεν μπορώ να εφαρμόσω απόλυτα· το βρίσκω αδύνατον, ή, τουλάχιστον, δύσκολο. [...]

Παλιά Ελληνικά Εξώφυλλα

Παλιά ελληνικά εξώφυλλα (50)

Αυτό είναι ένα από τα λίγα βιβλία που όντως έχω διαβάσει στη μετάφρασή τους, κι απ’ό,τι θυμάμαι μου άρεσε. Βέβαια, το πώς ο αρχικός τίτλος – Jitterbug Perfume – μεταφράζεται ως Το Άρωμα του Ονείρου είναι ένα θέμα... Από την άλλη, όμως, πώς να τον μεταφράσεις;

Ο πίνακας του εξωφύλλου είναι, καταφανώς, Boris Vallejo (και παραδόξως το Google δεν μπορούσε να τον εντοπίσει μέσα στο ίδιο το website του ζωγράφου!), αλλά δεν έχει καμία σχέση με το θέμα του βιβλίου. Και μιλάμε τώρα για ΚΑΜΙΑ σχέση.

Εντάξει, είναι ωραίος όμως...

Από τότε που διάβασα αυτό το μυθιστόρημα του Τομ Ρόμπινς, όλο λέω πως θα διαβάσω και κανένα άλλο από τα βιβλία του... και όλο το ξεχνάω, όλο κάτι άλλο έχω να διαβάσω και ο Τομ φεύγει απ’το μυαλό μου. Κάποια στιγμή, όμως, θα τον πιάσω. Από τα μαλλιά. Γιατί μου φαίνεται ότι, όντως, έχει ενδιαφέρον ως συγγραφέας. [...]

Και ο γάιδαρος της πανδημίας πετάει

Σκεφτόμουν να ανεβάσω κάτι σήμερα στα Σκιώδη Παραλειπόμενα αλλά, πραγματικά, δεν μπορούσα να αποφασίσω τι. Έτσι, αντί για Καλό Πάσχα, θα σας γράψω ένα αστείο για την πανδημία του κορονοϊού το οποίο έλεγα τις προάλλες και, ξέρετε, είναι από εκείνα τα σοβαρά αστεία.

Η όλη κατάσταση με την «πανδημία» – συμπεριλαμβανομένων των εμβολίων και των πάντων που έχουν προκύψει – είναι σαν να σου λένε ότι ένας γάιδαρος πετάει. Και να σ’το αποδεικνύουν κιόλας! Με στοιχεία. (Όπως, για παράδειγμα, τέτοιου είδους στατιστικές.)

Παίρνεις έναν γάιδαρο, του δένεις τα πόδια, τον βάζεις επάνω σ’έναν καταπέλτη. Τον εκτοξεύεις ψηλάαα στον αέρα. Και, καθώς είναι εκεί στους ουρανούς, τον τραβάς γρήγορα πέντ’έξι φωτογραφίες. Μετά, τις δείχνεις αποδώ κι αποκεί και λες «Να, ορίστε, ο γάιδαρος πετάει! Τι δεν καταλαβαίνετε; Αμφισβητείτε [...]

Μυστηριακές Οντότητες

Μυστηριακές Οντότητες (126)

Μυστηριακές γραφές επάνω στις πολυκατοικίες επιφέρουν χάος στους δρόμους.

Εξαφανισμένα βιβλία και φαρμακερές νοοτροπίες

Παλιότερα, προ 20ετίας και βάλε, έβρισκες ξενόγλωσσα βιβλία φαντασίας στα ελληνικά βιβλιοπωλεία. Όχι πολλά, αλλά υπήρχαν – αν και περιορισμένα, θα έλεγες. Ποτέ δεν ήταν πολλά. Πληθώρα δεν υπήρχε, σε καμία περίπτωση, αλλά όποιος ήθελε έβρισκε.

Μετά, έπεσε η οικονομική κρίση και μειώθηκαν τραγικά τα ξενόγλωσσα βιβλία φαντασίας στα βιβλιοπωλεία. Άρχισες να τα βρίσκεις με το σταγονόμετρο. Αλλά έβρισκες, τουλάχιστον, αρκετά στα παλαιοβιβλιοπωλεία, και σε πολύ καλές τιμές. (Τώρα πλέον, μου κακοφαίνεται οποιοδήποτε βιβλίο να κάνει πάνω από 5 ευρώ.)

Μετά, πλάκωσε η κορονοπανούκλα και το ισοπέδωσε το πράγμα. Στα βιβλιοπωλεία δεν έφερναν τίποτα, και στα παλαιοβιβλιοπωλεία τα αποθέματα από ξενόγλωσσα βιβλία φαντασίας άρχισαν να στερεύουν και να μην ανανεώνονται.

Σήμερα, επί εμβολιοχούντας, δεν ξέρω τι ακριβώς [...]

Όλα είναι φήμες

Τελευταία, δημοσίευσα ένα διήγημα φαντασίας εμπνευσμένο από την πανδημία του κορονοϊού, το Χωρίς Πρόσωπα. Παρατηρώντας τα στατιστικά του (και δεδομένου ότι ποτέ δεν εμπιστεύομαι απόλυτα τα στατιστικά του διαδικτύου καθώς μπορεί να είναι λανθασμένα ή αλλοιωμένα – και δεν εννοώ απαραίτητα κάτι ύποπτο μ’αυτό: συνήθως φταίει απλά η κατάσταση του δικτύου), βλέπω ότι συμβαίνει κάτι που θα μπορούσε κανείς να χαρακτηρίσει «παράδοξο». Αντί το συγκεκριμένο διήγημα να κατεβαίνει περισσότερες φορές απ’ό,τι άλλα κείμενά μου, άλλα βιβλία μου, κατεβαίνει λιγότερες φορές.

Και γιατί αυτό να είναι παράδοξο; Γιατί το Χωρίς Πρόσωπα είναι βασισμένο σε ένα θέμα των ημερών, και δεν το κρύβει· κάτω από τον τίτλο του γράφει ένα διήγημα φαντασίας εμπνευσμένο από την πανδημία του κορονοϊού. Και τι λένε συνήθως; Ότι, αν [...]

Παλιά Ελληνικά Εξώφυλλα

Παλιά ελληνικά εξώφυλλα (49)

Απορώ που δεν είχα ακόμα βάλει αυτό το εξώφυλλο. Είναι κλασικό. Όπως κλασικός είναι και αυτός ο πίνακας του John Howe που απεικονίζει τον Γκάνταλφ τον Γκρίζο.

Το Σιλμαρίλλιον είναι, νομίζω, από τις καλύτερες εκδόσεις του Αίολου, και είχε κυκλοφορήσει, μάλιστα, μια εποχή που, αν δεν κάνω λάθος, υπήρχε μια κάποια άνθιση και στον χώρο των εκδόσεων και στα βιβλία φαντασίας. Ή ίσως εμένα να μου φαινόταν έτσι επειδή ήμουν αρκετά μικρός τότε και τέτοια πράγματα μού έμοιαζαν μαγικά· αλλά δεν πιστεύω ότι ήταν μόνο αυτό.

Ο Αίολος είχε, συγχρόνως, κυκλοφορήσει το Σιλμαρίλλιον και με άλλο εξώφυλλο, το οποίο δεν έχω, αλλά ο πίνακας ήταν αυτός και απεικόνιζε τον Ούλμο, τον Κύριο των Υδάτων στη Μέση-Γη. Του John Howe πάλι.

Επίσης, το βιβλίο περιλάμβανε έναν μεγάλο χάρτη της παλιάς εποχής της Μέσης-Γης διπλωμένο ανάμεσα [...]

Μυστηριακές Οντότητες

Μυστηριακές Οντότητες (125)

Οι σαύρες είναι παντού (όπως, νομίζω, έχουμε ξαναπεί).

Για δες ένωση στα ξαφνικά

Τώρα τα είδα όλα.

Ο υποχρεωτικός εμβολιασμός των θλιβερών Pfizerότροφων φασίστων δεν κατάφερε να τους ενώσει όλους – ακόμα υπήρχαν ανώμαλοι που νόμιζαν (και νομίζουν) ότι είναι σωστός και νόμιμος – αλλά μόλις έβαλαν τον νεοναζί του Αζόφ να μιλήσει μέσα στη Βουλή και σηκώθηκαν επάνω τα φερέφωνα και τον χειροκρότησαν, τότε έγινε το μπαμ.

Μπαμ!

Και ιδού. Φωτογραφία από χτεσινές εφημερίδες κρεμασμένες σε περίπτερο. Οι πάντες – ακόμα κι αυτοί που έγλειφαν τα εμβόλια σαν γλειφιτζούρια – δεν μπορούν να το αγνοήσουν αυτό.

Και, βέβαια, έχουν απόλυτο δίκιο. Ήταν αίσχος.

Για την Ουκρανία δεν έχω γράψει τίποτα στα Σκιώδη Παραλειπόμενα, το ξέρω. Αλλά γιατί σας εκπλήσσει αυτό; Με ξέρατε εμένα ποτέ να γράφω για πολιτικά; Με τον κορονοϊό είπα να κάνω εξαίρεση, γιατί ήταν, και είναι, τραγωδία [...]

Παλιά Ελληνικά Εξώφυλλα

Παλιά ελληνικά εξώφυλλα (48)

Αυτό το είχα αγοράσει πολύ παλιά. Ήμουν μικρός. Και θυμάμαι ότι, όποτε προσπαθούσα να το διαβάσω, με έπαιρνε ο ύπνος. Έλεγα, τότε, ότι φυσικό είναι να τελειώνεις την ονειρική αναζήτηση για την άγνωστη Καντάθ στον ύπνο σου!

Δε νομίζω ότι έφταιγε η μετάφραση· φαίνεται αρκετά καλή.

Την Ονειρική Αναζήτηση της Άγνωστης Καντάθ τη διάβασα τελικά τώρα τελευταία – αν και πριν από κάμποσα χρόνια – στο πρωτότυπο, κατεβάζοντάς την από το διαδίκτυο.

Πραγματικά μαγευτική ιστορία.

Το εξώφυλλο ίσως να φαίνεται λίγο περίεργο, σαν να κάνει «νερά». Αλλά γι’αυτό φταίει η ίδια η σελίδα του εξωφύλλου· είναι το χαρτί της τέτοιου τύπου. Προσπάθησα να τα μειώσω στο σκανάρισμα και μετά από το σκανάρισμα, αλλά είναι αδύνατον να φύγουν τελείως. Για να τα διώξεις τελείως, πρέπει να θολώσεις την εικόνα: και δεν ήθελα [...]

Οι θαυματοποιοί της εμβολιοκρατίας

Διάβαζα αυτό το πράγμα στο Twitter, και εκεί δεν μπορώ να απαντήσω όπως θα ήθελα – θέμα χώρου – οπότε αποφάσισα να γράψω εδώ τις σκέψεις μου.

Οι θιασώτες του εμβολιασμού, προκειμένου να μας πείσουν για την επιτυχία του εμβολίου – παρά την αποτυχία του και την κοινωνική αθλιότητα που έχει προκαλέσει – παρουσιάζουν στατιστικές που συνοψίζονται στο εξής διάγραμμα το οποίο και τακτικά μάς παρουσιάζουν:

Δηλαδή, σου λένε ότι από το γενικό σύνολο των εμβολιασμένων – που είναι πελώριο – μόνο ένα μικρό τμήμα είναι στις ΜΕΘ· ενώ από το γενικό σύνολο των ανεμβολίαστων – που είναι σαφώς μικρότερο – ένα μεγάλο τμήμα του είναι στις ΜΕΘ.

Άρα, το εμβόλιο είναι καλό (και όλες οι κοινωνικές αθλιότητες σχετικά μ’αυτό δικαιολογούνται). Σωστά;

Λάθος.

Οι στατιστικές που παρουσιάζουν είναι, όπως και παλιά [...]

Μυστηριακές Οντότητες

Μυστηριακές Οντότητες (124)

Η πένα είναι ισχυρότερη από το ξίφος, και τα λοιπά.

Διαχωρισμός πολιτών – και χειρότερα πράγματα

Αυτό το αυτοκόλλητο έχει αρχίσει να εμφανίζεται στους δρόμους της Αθήνας κολλημένο επάνω στις βιτρίνες και τους τοίχους καταστημάτων που εφαρμόζουν το υγειονομικό απαρτχάιντ σχετικά με τους «Covid Free» χώρους.

Και υποθέτω πως και αυτό το αυτοκόλλητο—

—σχετίζεται άμεσα με το θέμα.

Το έχω ξαναγράψει εδώ, στα Σκιώδη Παραλειπόμενα, αλλά θα το ξαναπώ, δεν βλάπτει: Μη νομίζετε ότι τελειώνει η υπόθεση επειδή τώρα λένε πως από τις 18 Απριλίου θα άρουν τα περιοριστικά μέτρα για την «πανδημία». Κατά πρώτον, δεν άρουν τα πάντα: οι υγειονομικοί εξακολουθούν να είναι «σε αναστολή» (δηλαδή, τιμωρία μέχρι να συμμορφωθούν). Αυτό από μόνο του δείχνει περίτρανα ένα πράγμα: οι τύραννοι που επιβάλλουν αυτά τα παράλογα μέτρα σκοπεύουν να συνεχίσουν. Όλο αυτό που συμβαίνει τώρα είναι... προαυλισμός, που λένε κάποιοι. [...]

 

Επίσης . . .

Το Δυναμικό Φανταστικό Σκηνικό


Αρκετοί φανταστικοί κόσμοι δεν αλλάζουν, ή αλλάζουν λίγο. Είναι αρκετά φιξαρισμένοι, θα έλεγες. Γνωρίζουμε τι υπάρχει εκεί και τι δεν υπάρχει, και αποκεί και πέρα οι μόνες αλλαγές είναι, ίσως, στην πολιτική σκηνή του κόσμου, ή στο πώς εξελίσσονται κάποιες καταστάσεις. Αλλά ο κόσμος ο ίδιος, κατά βάση, δεν αλλάζει. Ξέρουμε, για παράδειγμα, ότι υπάρχουν αυτές οι φανταστικές φυλές, αυτά τα φανταστικά όντα, αυτά τα είδη μαγείας ή τεχνολογίας, και τέλος. Μεταβάλλονται μόνο οι σχέσεις μεταξύ αυτών – όπως αν ένα βασίλειο γκρεμιστεί ή αν μια καινούργια πόλη ιδρυθεί. Σε πολλές περιπτώσεις, δε, ακόμα κι αυτό δεν συμβαίνει, ή συμβαίνει πολύ διστακτικά, πολύ επιφυλακτικά. Κάποιες αυτοκρατορίες είναι πάντα εκεί, κάποια βασιλεία υπήρχαν και θα υπάρχουν. Μερικές φορές αυτό ισχύει και για κάποιους χαρακτήρες μέσα στις φανταστικές ιστορίες· μοιάζουν κι αυτοί φιξαρισμένοι στο φανταστικό σκηνικό, σαν να είναι μέρος του.

Το πιο συνηθισμένο, πάντως, σε αυτές τις περιπτώσεις είναι το πολιτικό σκηνικό να αλλάζει αλλά τίποτα σχετικά με τη φύση του κόσμου. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό – έχει μια συγκεκριμένη αισθητική – και θα μπορούσες να πεις και ότι είναι, κατά κάποιο τρόπο, ρεαλιστικό – δηλαδή, ότι κάτι παρόμοιο συμβαίνει και στον κόσμο μας, στη δική μας πραγματικότητα.

Ή, μήπως, όχι;

[Συνέχισε να διαβάζεις]

 

Επιλογές Νοεμβρίου (12/11)


Χάρτης με τους αρχαίους ρωμαϊκούς δρόμους, εικόνες από το Bummer California, LocalSend (ασφαλή αποστολή αρχείων τοπικά), Sean Andrew Murray. Η Ιρλανδία καθιερώνει τη χορήγηση μισθού σε δημιουργούς, το Beowulf του Lynd Ward, Greek TV Live, The White Company του Arthur Conan Doyle. «Η πόλη των μαγισσών», Space Type Generator, ερωτικές ταινίες τρόμου. Halloween με Ε.Φ. από το ’70· The Sword of Shannara και αντιγραφές του Τόλκιν· The Fall of Mercury της Leslie F. Stone· Sean Connery και Zardoz. Ο άνθρωπος είναι το ζώο που ονειρεύεται.

 

Περί Γραφής: Νοοτροπίες Διορθώσεων


Πώς πρέπει να μάθεις να σκέφτεσαι προτού ξεκινήσεις να διορθώνεις τα κείμενά σου

Νομίζω πως έχω ήδη γράψει σε κάποιο άλλο άρθρο (δεν θυμάμαι ποιο, αυτή τη στιγμή) ότι η τακτική μου με τις διορθώσεις είναι η εξής: να γράφω ένα κομμάτι (κάποιες σελίδες, ίσως ένα κεφάλαιο) και μετά να το διορθώνω· και όταν έχω τελειώσει όλο το βιβλίο, να το διορθώνω πάλι από την αρχή. Αυτή η τελευταία διόρθωση – αν και, ίσως, η λιγότερο σημαντική – είναι και η πιο κουραστική για εμένα, γιατί (α) θέλω να τη βγάλω σε συγκεκριμένο χρόνο, δεν θέλω να αργήσω πολύ· (β) ασχολούμαι με λεπτομέρειες ουσιαστικά, τα βασικά τα έχω ήδη διορθώσει· και (γ) η συνεχόμενη εστίαση της προσοχής για πολλές ημέρες επάνω σε ένα κείμενο δημιουργεί μεγαλύτερη κόπωση από τη συνεχόμενη χειρονακτική εργασία.

Αλλά αυτή είναι απλώς η τακτική που ακολουθώ, και σ’αυτό το άρθρο την αναφέρω μόνο. Εκείνο για το οποίο θέλω να μιλήσω εδώ είναι η νοοτροπία με την οποία κάνει (πρέπει να κάνει;) κάποιος τις διορθώσεις σε ένα λογοτεχνικό κείμενο. Και αναφέρομαι, κυρίως, στον συγγραφέα τον ίδιο, όχι σε διορθωτή. Για τον διορθωτή τα πράγματα πιθανώς να είναι αλλιώς – πιο επαγγελματικά, πιο ουδέτερα. Για τον συγγραφέα, όμως, τα πράγματα δεν είναι τόσο ουδέτερα, και όταν ξαναβλέπει ένα κείμενο που έχει γράψει μπορεί – ανάλογα και με την ιδιοσυγκρασία του – να βλέπει πολλά. Μπορεί να βλέπει ακόμα και φαντάσματα – το οποίο είναι πολύ συνηθισμένο· δεν αστειεύομαι.

Γι’αυτό είναι πολύ σημαντική η νοοτροπία με την οποία κάνει κανείς διορθώσεις, ασχέτως τι τακτική ακολουθεί. Μπορεί κάποιος να μην ακολουθεί τη δική μου τακτική· μπορεί να το γράφει όλο μονοκοπανιά και μετά να το διορθώνει από την αρχή. Ή μπορεί να το γράφει λίγο-λίγο διορθώνοντάς το στην πορεία. Δεν έχει σημασία αυτό. Όλα είναι, κατά βάθος, σωστά. Μεγαλύτερη σημασία έχει η νοοτροπία για τις διορθώσεις.

Και δεν υπάρχει μόνο μία νοοτροπία· υπάρχουν πολλές. Θα αναφέρω μερικές που θεωρώ καλές, και μερικές που πιστεύω ότι έχουν ενδιαφέρον.

Δύο ακραίες καταστάσεις που πλήττουν τους συγγραφείς είναι οι εξής: Από τη μια, να βαριούνται να το διορθώσουν και να το αφήνουν όπως είναι· από την άλλη, να σκαλώνουν και να το κοιτάνε επ’άπειρον, αγωνιώντας ότι πάντα κάτι δεν πάει καλά, ποτέ δεν είναι αρκετά σωστό.

[Συνέχισε να διαβάζεις]