Σκιώδη Παραλειπόμενα

του
Κώστα Βουλαζέρη

Αρχείο | RSS Feed

Αναζήτηση Μυστηριακές ΟντότητεςΠαλιά Ελληνικά Εξώφυλλα

Τυχαία

Μια στιγμή...
10 / 2022

Άχρηστες τέχνες

Ο Oscar Wilde είχε πει ότι η τέχνη είναι, κατά βάση, άχρηστη. Εκείνο που εννοούσε είναι ότι η τέχνη δεν έχει καμία πρακτική αξία. Έχει, όμως, ψυχική και πνευματική αξία, κι αυτό, προφανώς, κι ο ίδιος το καταλάβαινε.

Αλλά η κοινωνία γενικά – και ειδικά η νεοελληνική κοινωνία, νομίζω – δεν το καταλαβαίνει. Θεωρούν πως η τέχνη είναι όντως άχρηστη. Δεν βλέπουν ότι είναι τροφή της ψυχής. Γι’αυτό κιόλας, ειδικά στις κοινωνίες που η τέχνη δύσκολα αποτελεί εμπόρευμα (όπως εδώ), οι νέοι αποθαρρύνονται από το να ασχολούνται με την τέχνη εκτός, ίσως, μόνο παράπλευρα. «Από αυτά, παιδί μου, δε μπορείς να ζήσεις· βρες κάτι άλλο να κάνεις.» Πόσω μάλλον, δε, όταν η συγκεκριμένη τέχνη δεν είναι mainstream, όταν δεν «αναγνωρίζεται» από τα ιδρύματα, όταν δεν έχει «κοινωνική χρησιμότητα» (και άλλα τέτοια κλισέ), όταν είναι «περίεργη»: τότε φτάνουν [...]

Μυστηριακές Οντότητες

Μυστηριακές Οντότητες (146)

Μια αστική ζούγκλα διακρίνεται μέσα από τον τοίχο... Μαγική θύρα; Ίσως όχι.

Επανάληψη: Παρωδίες και αεροπειρατείες

(Επανάληψη από παλιότερο post.)

 

Όταν ξεκίνησα να γράφω τα Κρυφά Όπλα της Πόλης είχα, εκτός των άλλων, και μια τρελή ιδέα για τη βασική πλοκή της σειράς. Είχα σκεφτεί ότι θα το γράψω περίπου σαν τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο· δηλαδή, η Ρελκάμνια θα ήταν χωρισμένη σε δύο “μπλοκ”, όπου στο ένα μπλοκ μεγάλος αρχηγός θα ήταν κάποιος σαν τον Στάλιν περίπου, και στο άλλο μπλοκ μεγάλος αρχηγός θα ήταν κάποιος σαν τον Χίτλερ περίπου.

Μάντεψε τώρα τι είχα στο μυαλό μου για τον Κάδμο Ανθοτέχνη. Τελικά, όμως, όπως σύντομα συμπέρανα καθώς το έγραφα, η πιο σοβαρή ομοιότητα του με τον Στάλιν είναι ότι είναι ποιητής. Λίγες άλλες πραγματικές ομοιότητες υπάρχουν.

Και η φιγούρα που προόριζα για “Χίτλερ” άργησε να εμφανιστεί μέσα στη σειρά – εμφανίζεται από το 3ο βιβλίο – επειδή η ιστορία μου έτσι με [...]

Μυστηριακές Οντότητες

Μυστηριακές Οντότητες (145)

Μετρό και πόντικες.

Κλικ επάνω στην κάθε εικόνα για να δεις την επόμενη. (Drag σε άλλο tab του browser για να τη δεις μεγαλύτερη· ή δεξί κλικ και "open image in new tab".)

Οπισθομπροστινή φαντασία

Τα τελευταία χρόνια βλέπω να γράφονται κάποια πράγματα στη φανταστική λογοτεχνία – ειδικά στην ηρωική φαντασία – τα οποία είναι κατά βάση οπισθοδρομικά παρότι γράφονται από ανθρώπους που μοιάζουν αναμφίβολα ενθουσιώδεις και δημιουργικοί. Κι αυτό το οπισθοδρομικά δεν το λέω ως προσβολή· το λέω ως χαρακτηρισμό, γιατί, πραγματικά, ορισμένες από αυτές τις ιστορίες φαίνεται να κοιτάζουν προς τα πίσω. Και εννοώ ότι κοιτάζουν προς το παρελθόν της ηρωικής φαντασίας και του sword-and-sorcery, προς την εποχή του 1960 κι ακόμα πιο πριν.

Και αναρωτιέμαι τι νόημα έχει αυτό. Αυτά τα πράγματα γράφτηκαν τότε. Υπάρχουν ήδη. Και υπάρχουν γραμμένα και ξαναγραμμένα από εκείνη την εποχή: δεκάδες βάρβαροι με μεγάλα σπαθιά που σκοτώνουν κακούς και τέρατα· δεκάδες «βελτιωμένες» παραλλαγές αυτών των βαρβάρων όπως Έλρικ, που είναι [...]

Κατάντιες των ημερών

Το 2019 είχα ανακαλύψει και διαβάσει δύο καταπληκτικά βιβλία: το Sea of Ghosts και το The Art of Hunting, του Alan Campbell. Είχα πραγματικά πάθει την πλάκα μου μ’αυτά τα βιβλία. Είναι εξωφρενικά γαμάτα, με την έμφαση στο «εξωφρενικά». Τρομερές ιδέες, τρομερή ροή της ιστορίας. Και το δεύτερο βιβλίο πολύ καλύτερο του πρώτου, με ακόμα περισσότερες τρελές ιδέες και πιο τρομερή πλοκή.

Δυστυχώς, η ιστορία δεν τελειώνει εκεί. Υποτίθεται πως υπάρχει και τρίτο βιβλίο στα Gravedigger Chronicles. Πράγμα με το οποίο δεν θα είχα κανένα πρόβλημα. Θα διάβαζα ακόμα και άλλα δέκα βιβλία σ’αυτή τη σειρά.

Αλλά δεν υπάρχει τρίτο βιβλίο.

Εδώ και πολλά χρόνια.

Το έψαξα στο διαδίκτυο και δεν βγάζει τίποτα. Ο συγγραφέας φαίνεται να έχει εξαφανιστεί, ίσως να τα έχει παρατήσει – δεν ξέρω.

Και είναι χάλια όταν συμβαίνει αυτό. [...]

Παλιά Ελληνικά Εξώφυλλα

Παλιά ελληνικά εξώφυλλα (51)

Αυτό είναι το εξώφυλλο για το δεύτερο βιβλίο του Corum που είχε μεταφράσει ο Αίολος. Συγκρίνετέ το με το πρώτο.

Κατά τη γνώμη μου, ούτε κλαίει ούτε γελάει, που λένε.

Αλλά πιο πολύ μού αρέσει το οπισθόφυλλο σ’αυτό το βιβλίο. Είναι τρομερό, δεν είναι;

Περιοχές ελευθερίας

Αν κατεβάσετε οποιοδήποτε βιβλίο από το Standard Ebooks, θα βρείτε στο τέλος μια «σελίδα» (εντός εισαγωγικών αυτό επειδή σε τέτοιες μορφές ηλεκτρονικού βιβλίου η σελίδα είναι πολύ υποκειμενική υπόθεση) με τίτλο Uncopyright, η οποία ξεκινά ως εξής:

Uncopyright

May you do good and not evil.
May you find forgiveness for yourself and forgive others.
May you share freely, never taking more than you give.

Copyright pages exist to tell you that you can’t do something. Unlike them, this Uncopyright page exists to tell you that the writing and artwork in this ebook are believed to be in the United States public domain; that is, they are believed to be free of copyright restrictions in the United States.

Δεν είναι αυτή μια υπέροχη νοοτροπία για να μοιράζεσαι πράγματα; Αγνοήστε τα περί ΗΠΑ. Μιλάω για την όλη φιλοσοφία. Πρόσεξε: May you share freely, never taking more than you give.

Αυτό που λέμε πάντα για το τι θα συνέβαινε αν όλα ήταν δωρεάν: Γιατί να πάρεις πιο πολλά όταν μπορείς να έχεις το οτιδήποτε ανά πάσα [...]

Μυστηριακές Οντότητες

Μυστηριακές Οντότητες (144)

Η τίγρης των τοίχων παρατηρεί...

Τι βλέπει εκεί;

Μετακορονικά

(Ή, ίσως, όχι και τόσο «μετά-» όσο θα θέλαμε, αλλά θα δείξει σύντομα, υποθέτω.)

Εντάξει, έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που έχω να γράψω για κορονοϊό. Σχεδόν μου έχει λείψει. (Ναι, είναι ανωμαλία τελικά το θέμα· στα όρια πρέζας. Δυστυχώς, όχι μόνο για εμένα· και για πολύ, πολύ κόσμο σε χειρότερα επίπεδα, έχω την εντύπωση, τα οποία δεν έχουν καμιά σχέση με το «περίεργο» ή το σουρεαλιστικό.) Όσοι παρακολουθούσατε αυτό εδώ το blog πριν από κανένα χρόνο (και βάλε) ίσως να αναρωτιέστε αν είμαι ακόμα εγώ ή αν με έχουν αντικαταστήσει με κάποιο κλώνο μου.

Όχι· είμαι ακόμα εγώ εδώ. Αλλά δεν γράφω πια τόσο πολύ για τα θέματα του Covid.

Γιατί; Άρχισα να πιστεύω πως όλα είναι καλά πλέον; Οι αγυρτογιατροί της κορονοκρατίας έπαψαν την τρομοκρατία, οι δημοσιογράφοι της πλάκας έπαψαν να τα παίρνουν για να παραπλανούν τον κόσμο, [...]

 

Επίσης . . .

Το Δυναμικό Φανταστικό Σκηνικό


Αρκετοί φανταστικοί κόσμοι δεν αλλάζουν, ή αλλάζουν λίγο. Είναι αρκετά φιξαρισμένοι, θα έλεγες. Γνωρίζουμε τι υπάρχει εκεί και τι δεν υπάρχει, και αποκεί και πέρα οι μόνες αλλαγές είναι, ίσως, στην πολιτική σκηνή του κόσμου, ή στο πώς εξελίσσονται κάποιες καταστάσεις. Αλλά ο κόσμος ο ίδιος, κατά βάση, δεν αλλάζει. Ξέρουμε, για παράδειγμα, ότι υπάρχουν αυτές οι φανταστικές φυλές, αυτά τα φανταστικά όντα, αυτά τα είδη μαγείας ή τεχνολογίας, και τέλος. Μεταβάλλονται μόνο οι σχέσεις μεταξύ αυτών – όπως αν ένα βασίλειο γκρεμιστεί ή αν μια καινούργια πόλη ιδρυθεί. Σε πολλές περιπτώσεις, δε, ακόμα κι αυτό δεν συμβαίνει, ή συμβαίνει πολύ διστακτικά, πολύ επιφυλακτικά. Κάποιες αυτοκρατορίες είναι πάντα εκεί, κάποια βασιλεία υπήρχαν και θα υπάρχουν. Μερικές φορές αυτό ισχύει και για κάποιους χαρακτήρες μέσα στις φανταστικές ιστορίες· μοιάζουν κι αυτοί φιξαρισμένοι στο φανταστικό σκηνικό, σαν να είναι μέρος του.

Το πιο συνηθισμένο, πάντως, σε αυτές τις περιπτώσεις είναι το πολιτικό σκηνικό να αλλάζει αλλά τίποτα σχετικά με τη φύση του κόσμου. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό – έχει μια συγκεκριμένη αισθητική – και θα μπορούσες να πεις και ότι είναι, κατά κάποιο τρόπο, ρεαλιστικό – δηλαδή, ότι κάτι παρόμοιο συμβαίνει και στον κόσμο μας, στη δική μας πραγματικότητα.

Ή, μήπως, όχι;

[Συνέχισε να διαβάζεις]

 

Επιλογές Νοεμβρίου (12/11)


Χάρτης με τους αρχαίους ρωμαϊκούς δρόμους, εικόνες από το Bummer California, LocalSend (ασφαλή αποστολή αρχείων τοπικά), Sean Andrew Murray. Η Ιρλανδία καθιερώνει τη χορήγηση μισθού σε δημιουργούς, το Beowulf του Lynd Ward, Greek TV Live, The White Company του Arthur Conan Doyle. «Η πόλη των μαγισσών», Space Type Generator, ερωτικές ταινίες τρόμου. Halloween με Ε.Φ. από το ’70· The Sword of Shannara και αντιγραφές του Τόλκιν· The Fall of Mercury της Leslie F. Stone· Sean Connery και Zardoz. Ο άνθρωπος είναι το ζώο που ονειρεύεται.

 

Περί Γραφής: Νοοτροπίες Διορθώσεων


Πώς πρέπει να μάθεις να σκέφτεσαι προτού ξεκινήσεις να διορθώνεις τα κείμενά σου

Νομίζω πως έχω ήδη γράψει σε κάποιο άλλο άρθρο (δεν θυμάμαι ποιο, αυτή τη στιγμή) ότι η τακτική μου με τις διορθώσεις είναι η εξής: να γράφω ένα κομμάτι (κάποιες σελίδες, ίσως ένα κεφάλαιο) και μετά να το διορθώνω· και όταν έχω τελειώσει όλο το βιβλίο, να το διορθώνω πάλι από την αρχή. Αυτή η τελευταία διόρθωση – αν και, ίσως, η λιγότερο σημαντική – είναι και η πιο κουραστική για εμένα, γιατί (α) θέλω να τη βγάλω σε συγκεκριμένο χρόνο, δεν θέλω να αργήσω πολύ· (β) ασχολούμαι με λεπτομέρειες ουσιαστικά, τα βασικά τα έχω ήδη διορθώσει· και (γ) η συνεχόμενη εστίαση της προσοχής για πολλές ημέρες επάνω σε ένα κείμενο δημιουργεί μεγαλύτερη κόπωση από τη συνεχόμενη χειρονακτική εργασία.

Αλλά αυτή είναι απλώς η τακτική που ακολουθώ, και σ’αυτό το άρθρο την αναφέρω μόνο. Εκείνο για το οποίο θέλω να μιλήσω εδώ είναι η νοοτροπία με την οποία κάνει (πρέπει να κάνει;) κάποιος τις διορθώσεις σε ένα λογοτεχνικό κείμενο. Και αναφέρομαι, κυρίως, στον συγγραφέα τον ίδιο, όχι σε διορθωτή. Για τον διορθωτή τα πράγματα πιθανώς να είναι αλλιώς – πιο επαγγελματικά, πιο ουδέτερα. Για τον συγγραφέα, όμως, τα πράγματα δεν είναι τόσο ουδέτερα, και όταν ξαναβλέπει ένα κείμενο που έχει γράψει μπορεί – ανάλογα και με την ιδιοσυγκρασία του – να βλέπει πολλά. Μπορεί να βλέπει ακόμα και φαντάσματα – το οποίο είναι πολύ συνηθισμένο· δεν αστειεύομαι.

Γι’αυτό είναι πολύ σημαντική η νοοτροπία με την οποία κάνει κανείς διορθώσεις, ασχέτως τι τακτική ακολουθεί. Μπορεί κάποιος να μην ακολουθεί τη δική μου τακτική· μπορεί να το γράφει όλο μονοκοπανιά και μετά να το διορθώνει από την αρχή. Ή μπορεί να το γράφει λίγο-λίγο διορθώνοντάς το στην πορεία. Δεν έχει σημασία αυτό. Όλα είναι, κατά βάθος, σωστά. Μεγαλύτερη σημασία έχει η νοοτροπία για τις διορθώσεις.

Και δεν υπάρχει μόνο μία νοοτροπία· υπάρχουν πολλές. Θα αναφέρω μερικές που θεωρώ καλές, και μερικές που πιστεύω ότι έχουν ενδιαφέρον.

Δύο ακραίες καταστάσεις που πλήττουν τους συγγραφείς είναι οι εξής: Από τη μια, να βαριούνται να το διορθώσουν και να το αφήνουν όπως είναι· από την άλλη, να σκαλώνουν και να το κοιτάνε επ’άπειρον, αγωνιώντας ότι πάντα κάτι δεν πάει καλά, ποτέ δεν είναι αρκετά σωστό.

[Συνέχισε να διαβάζεις]