Σκιώδη Παραλειπόμενα

του
Κώστα Βουλαζέρη

Αρχείο | RSS Feed

Αναζήτηση Μυστηριακές ΟντότητεςΠαλιά Ελληνικά Εξώφυλλα

Τυχαία

Μια στιγμή...
6 / 3 / 2022

(Έχω καιρό να βάλω παλιά ελληνικά εξώφυλλα. Τον τελευταίο καιρό τα Σκιώδη Παραλειπόμενα έχουν καταλήξει να έχουν 80% θεματολογία Covid. Αυτό είναι κακό, κατά τη γνώμη μου· αλλά, επίσης, απαραίτητο. Γιατί ορισμένα πράγματα πρέπει να λέγονται, και το να σιωπάς σε κάποιες περιπτώσεις είναι έγκλημα. Όμως ποτέ δεν είναι αργά για παλιά ελληνικά εξώφυλλα!)

Αυτό είναι το πρώτο βιβλίο του Κόρουμ (Corum) που μετέφρασε ο Αίολος. Δεν είναι και τόσο παλιό, αλλά αρκετά παλιό – προ εικοσαετίας. Προσωπικά δεν το έχω διαβάσει· είχα διαβάσει ήδη το πρωτότυπο, και ο Corum είναι από τους πιο αγαπημένους μου ήρωες του Moorcock, αν και κυρίως η πρώτη τριλογία του μου άρεσε· η δεύτερη, όχι και τόσο.

Αυτό είναι ένα από τα λίγα ελληνικά εξώφυλλα, ειδικά σε βιβλία φαντασίας, που κάποιος Έλληνας τα έχει ζωγραφίσει. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο Βασίλης Ζήκος, όπως βλέπω να γράφει στην ταυτότητα του βιβλίου μαζί με τα άλλα copyright. Δεν είναι άσχημη η εικόνα. Ίσως θα μπορούσες να πεις ότι φέρνει λιγάκι προς το παιδικό, αλλά δεν είναι κακή.

Και αυτό είναι κάτι που σπάνια συμβαίνει στα ελληνικά εξώφυλλα, και όχι μόνο στων βιβλίων φαντασίας αλλά σε όλων των βιβλίων. Σκεφτείτε τι βάζουν συνήθως για εξώφυλλο: α) κάποιον κλασικό πίνακα που δεν έχει πια copyright· β) κάποια εικόνα που έχει γίνει από καλλιτέχνη του εξωτερικού και την αγόρασαν μαζί με τα πνευματικά δικαιώματα για τη μετάφραση του βιβλίου· γ) κάποια ανάμειξη από φωτογραφίες και εικόνες που τρέχα-γύρευε να βρεις το copyright – δεν υπάρχει. Πολλές φορές, δε, το εξώφυλλο μοιάζει τελείως άσχετο με το βιβλίο! Βλ. Οι Κήποι του Φεγγαριού, για παράδειγμα.

Κανείς δεν φαίνεται πρόθυμος να πληρώσει Έλληνες καλλιτέχνες για να κάνουν ένα σοβαρό εξώφυλλο. Σπανίως συμβαίνει, και κάποιες φορές, μάλιστα, δεν είναι και τόσο καλό. Ειδικά στα βιβλία φαντασίας συμβαίνει ακόμα πιο σπάνια.

Θα μου πεις, τα εξώφυλλα που φτιάχνουν στο εξωτερικό για τα βιβλία φαντασίας είναι όλα καλά; Δεν έχουμε δει πολλές γελοιότητες; Φυσικά και έχουμε δει· αλλά δεν είναι εκεί το θέμα.

Και το οπισθόφυλλο, τώρα, του Ιππότη των Σπαθιών...

Παλιά Ελληνικά Εξώφυλλα

 

 

Επίσης . . .

Το Δυναμικό Φανταστικό Σκηνικό


Αρκετοί φανταστικοί κόσμοι δεν αλλάζουν, ή αλλάζουν λίγο. Είναι αρκετά φιξαρισμένοι, θα έλεγες. Γνωρίζουμε τι υπάρχει εκεί και τι δεν υπάρχει, και αποκεί και πέρα οι μόνες αλλαγές είναι, ίσως, στην πολιτική σκηνή του κόσμου, ή στο πώς εξελίσσονται κάποιες καταστάσεις. Αλλά ο κόσμος ο ίδιος, κατά βάση, δεν αλλάζει. Ξέρουμε, για παράδειγμα, ότι υπάρχουν αυτές οι φανταστικές φυλές, αυτά τα φανταστικά όντα, αυτά τα είδη μαγείας ή τεχνολογίας, και τέλος. Μεταβάλλονται μόνο οι σχέσεις μεταξύ αυτών – όπως αν ένα βασίλειο γκρεμιστεί ή αν μια καινούργια πόλη ιδρυθεί. Σε πολλές περιπτώσεις, δε, ακόμα κι αυτό δεν συμβαίνει, ή συμβαίνει πολύ διστακτικά, πολύ επιφυλακτικά. Κάποιες αυτοκρατορίες είναι πάντα εκεί, κάποια βασιλεία υπήρχαν και θα υπάρχουν. Μερικές φορές αυτό ισχύει και για κάποιους χαρακτήρες μέσα στις φανταστικές ιστορίες· μοιάζουν κι αυτοί φιξαρισμένοι στο φανταστικό σκηνικό, σαν να είναι μέρος του.

Το πιο συνηθισμένο, πάντως, σε αυτές τις περιπτώσεις είναι το πολιτικό σκηνικό να αλλάζει αλλά τίποτα σχετικά με τη φύση του κόσμου. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό – έχει μια συγκεκριμένη αισθητική – και θα μπορούσες να πεις και ότι είναι, κατά κάποιο τρόπο, ρεαλιστικό – δηλαδή, ότι κάτι παρόμοιο συμβαίνει και στον κόσμο μας, στη δική μας πραγματικότητα.

Ή, μήπως, όχι;

[Συνέχισε να διαβάζεις]

 

Επιλογές Νοεμβρίου (12/11)


Χάρτης με τους αρχαίους ρωμαϊκούς δρόμους, εικόνες από το Bummer California, LocalSend (ασφαλή αποστολή αρχείων τοπικά), Sean Andrew Murray. Η Ιρλανδία καθιερώνει τη χορήγηση μισθού σε δημιουργούς, το Beowulf του Lynd Ward, Greek TV Live, The White Company του Arthur Conan Doyle. «Η πόλη των μαγισσών», Space Type Generator, ερωτικές ταινίες τρόμου. Halloween με Ε.Φ. από το ’70· The Sword of Shannara και αντιγραφές του Τόλκιν· The Fall of Mercury της Leslie F. Stone· Sean Connery και Zardoz. Ο άνθρωπος είναι το ζώο που ονειρεύεται.

 

Περί Γραφής: Νοοτροπίες Διορθώσεων


Πώς πρέπει να μάθεις να σκέφτεσαι προτού ξεκινήσεις να διορθώνεις τα κείμενά σου

Νομίζω πως έχω ήδη γράψει σε κάποιο άλλο άρθρο (δεν θυμάμαι ποιο, αυτή τη στιγμή) ότι η τακτική μου με τις διορθώσεις είναι η εξής: να γράφω ένα κομμάτι (κάποιες σελίδες, ίσως ένα κεφάλαιο) και μετά να το διορθώνω· και όταν έχω τελειώσει όλο το βιβλίο, να το διορθώνω πάλι από την αρχή. Αυτή η τελευταία διόρθωση – αν και, ίσως, η λιγότερο σημαντική – είναι και η πιο κουραστική για εμένα, γιατί (α) θέλω να τη βγάλω σε συγκεκριμένο χρόνο, δεν θέλω να αργήσω πολύ· (β) ασχολούμαι με λεπτομέρειες ουσιαστικά, τα βασικά τα έχω ήδη διορθώσει· και (γ) η συνεχόμενη εστίαση της προσοχής για πολλές ημέρες επάνω σε ένα κείμενο δημιουργεί μεγαλύτερη κόπωση από τη συνεχόμενη χειρονακτική εργασία.

Αλλά αυτή είναι απλώς η τακτική που ακολουθώ, και σ’αυτό το άρθρο την αναφέρω μόνο. Εκείνο για το οποίο θέλω να μιλήσω εδώ είναι η νοοτροπία με την οποία κάνει (πρέπει να κάνει;) κάποιος τις διορθώσεις σε ένα λογοτεχνικό κείμενο. Και αναφέρομαι, κυρίως, στον συγγραφέα τον ίδιο, όχι σε διορθωτή. Για τον διορθωτή τα πράγματα πιθανώς να είναι αλλιώς – πιο επαγγελματικά, πιο ουδέτερα. Για τον συγγραφέα, όμως, τα πράγματα δεν είναι τόσο ουδέτερα, και όταν ξαναβλέπει ένα κείμενο που έχει γράψει μπορεί – ανάλογα και με την ιδιοσυγκρασία του – να βλέπει πολλά. Μπορεί να βλέπει ακόμα και φαντάσματα – το οποίο είναι πολύ συνηθισμένο· δεν αστειεύομαι.

Γι’αυτό είναι πολύ σημαντική η νοοτροπία με την οποία κάνει κανείς διορθώσεις, ασχέτως τι τακτική ακολουθεί. Μπορεί κάποιος να μην ακολουθεί τη δική μου τακτική· μπορεί να το γράφει όλο μονοκοπανιά και μετά να το διορθώνει από την αρχή. Ή μπορεί να το γράφει λίγο-λίγο διορθώνοντάς το στην πορεία. Δεν έχει σημασία αυτό. Όλα είναι, κατά βάθος, σωστά. Μεγαλύτερη σημασία έχει η νοοτροπία για τις διορθώσεις.

Και δεν υπάρχει μόνο μία νοοτροπία· υπάρχουν πολλές. Θα αναφέρω μερικές που θεωρώ καλές, και μερικές που πιστεύω ότι έχουν ενδιαφέρον.

Δύο ακραίες καταστάσεις που πλήττουν τους συγγραφείς είναι οι εξής: Από τη μια, να βαριούνται να το διορθώσουν και να το αφήνουν όπως είναι· από την άλλη, να σκαλώνουν και να το κοιτάνε επ’άπειρον, αγωνιώντας ότι πάντα κάτι δεν πάει καλά, ποτέ δεν είναι αρκετά σωστό.

[Συνέχισε να διαβάζεις]