Σκιώδη Παραλειπόμενα

του
Κώστα Βουλαζέρη

Αρχείο | RSS Feed

Αναζήτηση Μυστηριακές ΟντότητεςΠαλιά Ελληνικά Εξώφυλλα

Τυχαία

Μια στιγμή...
10 / 2022

Άχρηστες τέχνες

Ο Oscar Wilde είχε πει ότι η τέχνη είναι, κατά βάση, άχρηστη. Εκείνο που εννοούσε είναι ότι η τέχνη δεν έχει καμία πρακτική αξία. Έχει, όμως, ψυχική και πνευματική αξία, κι αυτό, προφανώς, κι ο ίδιος το καταλάβαινε.

Αλλά η κοινωνία γενικά – και ειδικά η νεοελληνική κοινωνία, νομίζω – δεν το καταλαβαίνει. Θεωρούν πως η τέχνη είναι όντως άχρηστη. Δεν βλέπουν ότι είναι τροφή της ψυχής. Γι’αυτό κιόλας, ειδικά στις κοινωνίες που η τέχνη δύσκολα αποτελεί εμπόρευμα (όπως εδώ), οι νέοι αποθαρρύνονται από το να ασχολούνται με την τέχνη εκτός, ίσως, μόνο παράπλευρα. «Από αυτά, παιδί μου, δε μπορείς να ζήσεις· βρες κάτι άλλο να κάνεις.» Πόσω μάλλον, δε, όταν η συγκεκριμένη τέχνη δεν είναι mainstream, όταν δεν «αναγνωρίζεται» από τα ιδρύματα, όταν δεν έχει «κοινωνική χρησιμότητα» (και άλλα τέτοια κλισέ), όταν είναι «περίεργη»: τότε φτάνουν [...]

Μυστηριακές Οντότητες

Μυστηριακές Οντότητες (146)

Μια αστική ζούγκλα διακρίνεται μέσα από τον τοίχο... Μαγική θύρα; Ίσως όχι.

Επανάληψη: Παρωδίες και αεροπειρατείες

(Επανάληψη από παλιότερο post.)

 

Όταν ξεκίνησα να γράφω τα Κρυφά Όπλα της Πόλης είχα, εκτός των άλλων, και μια τρελή ιδέα για τη βασική πλοκή της σειράς. Είχα σκεφτεί ότι θα το γράψω περίπου σαν τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο· δηλαδή, η Ρελκάμνια θα ήταν χωρισμένη σε δύο “μπλοκ”, όπου στο ένα μπλοκ μεγάλος αρχηγός θα ήταν κάποιος σαν τον Στάλιν περίπου, και στο άλλο μπλοκ μεγάλος αρχηγός θα ήταν κάποιος σαν τον Χίτλερ περίπου.

Μάντεψε τώρα τι είχα στο μυαλό μου για τον Κάδμο Ανθοτέχνη. Τελικά, όμως, όπως σύντομα συμπέρανα καθώς το έγραφα, η πιο σοβαρή ομοιότητα του με τον Στάλιν είναι ότι είναι ποιητής. Λίγες άλλες πραγματικές ομοιότητες υπάρχουν.

Και η φιγούρα που προόριζα για “Χίτλερ” άργησε να εμφανιστεί μέσα στη σειρά – εμφανίζεται από το 3ο βιβλίο – επειδή η ιστορία μου έτσι με [...]

Μυστηριακές Οντότητες

Μυστηριακές Οντότητες (145)

Μετρό και πόντικες.

Κλικ επάνω στην κάθε εικόνα για να δεις την επόμενη. (Drag σε άλλο tab του browser για να τη δεις μεγαλύτερη· ή δεξί κλικ και "open image in new tab".)

Οπισθομπροστινή φαντασία

Τα τελευταία χρόνια βλέπω να γράφονται κάποια πράγματα στη φανταστική λογοτεχνία – ειδικά στην ηρωική φαντασία – τα οποία είναι κατά βάση οπισθοδρομικά παρότι γράφονται από ανθρώπους που μοιάζουν αναμφίβολα ενθουσιώδεις και δημιουργικοί. Κι αυτό το οπισθοδρομικά δεν το λέω ως προσβολή· το λέω ως χαρακτηρισμό, γιατί, πραγματικά, ορισμένες από αυτές τις ιστορίες φαίνεται να κοιτάζουν προς τα πίσω. Και εννοώ ότι κοιτάζουν προς το παρελθόν της ηρωικής φαντασίας και του sword-and-sorcery, προς την εποχή του 1960 κι ακόμα πιο πριν.

Και αναρωτιέμαι τι νόημα έχει αυτό. Αυτά τα πράγματα γράφτηκαν τότε. Υπάρχουν ήδη. Και υπάρχουν γραμμένα και ξαναγραμμένα από εκείνη την εποχή: δεκάδες βάρβαροι με μεγάλα σπαθιά που σκοτώνουν κακούς και τέρατα· δεκάδες «βελτιωμένες» παραλλαγές αυτών των βαρβάρων όπως Έλρικ, που είναι [...]

Κατάντιες των ημερών

Το 2019 είχα ανακαλύψει και διαβάσει δύο καταπληκτικά βιβλία: το Sea of Ghosts και το The Art of Hunting, του Alan Campbell. Είχα πραγματικά πάθει την πλάκα μου μ’αυτά τα βιβλία. Είναι εξωφρενικά γαμάτα, με την έμφαση στο «εξωφρενικά». Τρομερές ιδέες, τρομερή ροή της ιστορίας. Και το δεύτερο βιβλίο πολύ καλύτερο του πρώτου, με ακόμα περισσότερες τρελές ιδέες και πιο τρομερή πλοκή.

Δυστυχώς, η ιστορία δεν τελειώνει εκεί. Υποτίθεται πως υπάρχει και τρίτο βιβλίο στα Gravedigger Chronicles. Πράγμα με το οποίο δεν θα είχα κανένα πρόβλημα. Θα διάβαζα ακόμα και άλλα δέκα βιβλία σ’αυτή τη σειρά.

Αλλά δεν υπάρχει τρίτο βιβλίο.

Εδώ και πολλά χρόνια.

Το έψαξα στο διαδίκτυο και δεν βγάζει τίποτα. Ο συγγραφέας φαίνεται να έχει εξαφανιστεί, ίσως να τα έχει παρατήσει – δεν ξέρω.

Και είναι χάλια όταν συμβαίνει αυτό. [...]

Παλιά Ελληνικά Εξώφυλλα

Παλιά ελληνικά εξώφυλλα (51)

Αυτό είναι το εξώφυλλο για το δεύτερο βιβλίο του Corum που είχε μεταφράσει ο Αίολος. Συγκρίνετέ το με το πρώτο.

Κατά τη γνώμη μου, ούτε κλαίει ούτε γελάει, που λένε.

Αλλά πιο πολύ μού αρέσει το οπισθόφυλλο σ’αυτό το βιβλίο. Είναι τρομερό, δεν είναι;

Περιοχές ελευθερίας

Αν κατεβάσετε οποιοδήποτε βιβλίο από το Standard Ebooks, θα βρείτε στο τέλος μια «σελίδα» (εντός εισαγωγικών αυτό επειδή σε τέτοιες μορφές ηλεκτρονικού βιβλίου η σελίδα είναι πολύ υποκειμενική υπόθεση) με τίτλο Uncopyright, η οποία ξεκινά ως εξής:

Uncopyright

May you do good and not evil.
May you find forgiveness for yourself and forgive others.
May you share freely, never taking more than you give.

Copyright pages exist to tell you that you can’t do something. Unlike them, this Uncopyright page exists to tell you that the writing and artwork in this ebook are believed to be in the United States public domain; that is, they are believed to be free of copyright restrictions in the United States.

Δεν είναι αυτή μια υπέροχη νοοτροπία για να μοιράζεσαι πράγματα; Αγνοήστε τα περί ΗΠΑ. Μιλάω για την όλη φιλοσοφία. Πρόσεξε: May you share freely, never taking more than you give.

Αυτό που λέμε πάντα για το τι θα συνέβαινε αν όλα ήταν δωρεάν: Γιατί να πάρεις πιο πολλά όταν μπορείς να έχεις το οτιδήποτε ανά πάσα [...]

Μυστηριακές Οντότητες

Μυστηριακές Οντότητες (144)

Η τίγρης των τοίχων παρατηρεί...

Τι βλέπει εκεί;

Μετακορονικά

(Ή, ίσως, όχι και τόσο «μετά-» όσο θα θέλαμε, αλλά θα δείξει σύντομα, υποθέτω.)

Εντάξει, έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που έχω να γράψω για κορονοϊό. Σχεδόν μου έχει λείψει. (Ναι, είναι ανωμαλία τελικά το θέμα· στα όρια πρέζας. Δυστυχώς, όχι μόνο για εμένα· και για πολύ, πολύ κόσμο σε χειρότερα επίπεδα, έχω την εντύπωση, τα οποία δεν έχουν καμιά σχέση με το «περίεργο» ή το σουρεαλιστικό.) Όσοι παρακολουθούσατε αυτό εδώ το blog πριν από κανένα χρόνο (και βάλε) ίσως να αναρωτιέστε αν είμαι ακόμα εγώ ή αν με έχουν αντικαταστήσει με κάποιο κλώνο μου.

Όχι· είμαι ακόμα εγώ εδώ. Αλλά δεν γράφω πια τόσο πολύ για τα θέματα του Covid.

Γιατί; Άρχισα να πιστεύω πως όλα είναι καλά πλέον; Οι αγυρτογιατροί της κορονοκρατίας έπαψαν την τρομοκρατία, οι δημοσιογράφοι της πλάκας έπαψαν να τα παίρνουν για να παραπλανούν τον κόσμο, [...]

 

Επίσης . . .

Πώς Πλάθονται οι Κόσμοι οι Φανταστικοί


Μέθοδοι δημιουργίας

Πολλοί αναρωτιούνται πώς οι συγγραφείς φαντασίας φτιάχνουν φανταστικούς κόσμους γεμάτους περιοχές, παράξενα ονόματα, και ένα σωρό ιδιομορφίες σε σχέση με τον δικό μας κόσμο. Κάποιοι, πάλι, που σκέφτονται να γράψουν φανταστική λογοτεχνία διστάζουν γιατί δεν νομίζουν ότι θα κατάφερναν να φτιάξουν τόσο μεγάλους και πολύπλοκους φανταστικούς κόσμους.

Και υπάρχει και το παράδειγμα του Τολκιν, ο οποίος είχε φτιάξει έναν κόσμο με αρκετά πολύπλοκη μυθολογία και ακόμα και δικές του γλώσσες οι οποίες είναι, πραγματικά, σαν κανονικές γλώσσες. Ορισμένοι επίδοξοι συγγραφείς τρομάζουν από αυτό. Σκέφτονται: Μα πώς να το κάνεις;

Υπάρχει, όμως, και το αντίθετο ρεύμα (όπως ο Michael Moorcock), που ισχυρίζεται ότι δεν χρειάζεται ο φανταστικός κόσμος να είναι πολύπλοκος, ούτε καν λεπτομερειακός: μάλιστα, αυτό είναι κακό. Αλλά ακόμα κι αυτοί οι συγγραφείς πλάθουν διάφορα παράξενα φανταστικά σκηνικά, παρά τα όσα λένε. Απλώς δεν τους ενδιαφέρει να τα καταγράψουν σαν ιστορικά δεδομένα ή σαν να γράφουν τον Οδηγό του Φανταστικού Κόσμου. Για παράδειγμα, ο κόσμος του Elric, του γνωστού ήρωα του Moorcock, είναι αρκετά ευφάνταστος, παρότι ο Moorcock δεν ενδιαφέρεται να ασχοληθεί με λεπτομέρειες και συστηματική καταγραφή. Όταν βλέπει κάποιος τον κόσμο του Elric – ειδικά κάποιους που δεν ασχολείται με τη φανταστική λογοτεχνία και πολύ – μπορεί να σκεφτεί ότι είναι δύσκολο να επινοήσεις έναν τέτοιο κόσμο, ή μπορεί να απορήσει πώς είναι δυνατόν ένας συγγραφέας να σκεφτεί όλα αυτά τα πράγματα.

Ουσιαστικά, όμως, δεν είναι και τόσο δύσκολο να φτιάξεις όσους φανταστικούς κόσμους θέλεις, αρκεί, βέβαια, να έχεις κάποια φαντασία και δημιουργική διάθεση.

Υπάρχουν δύο τρόποι, κι ένας τρίτος, για να φτιάχνεις φανταστικούς κόσμους – φανταστικά σκηνικά, εν γένει. Ο πρώτος τρόπος είναι αυτός που θα μπορούσαμε να πούμε Από Πάνω Προς τα Κάτω. Ο δεύτερος είναι αυτός που θα μπορούσαμε να πούμε Από Κάτω Προς τα Πάνω. Και ο τρίτος είναι κάτι ανάμεσα στους δύο προαναφερθέντες, και μπορεί να γέρνει λίγο περισσότερο προς τον έναν ή προς τον άλλο.

[Συνέχισε να διαβάζεις]

 

Επιλογές Μαΐου (1/5)


Ζωγραφική φαντασίας | Αρχαία σχέδια στο Περού που απεικονίζουν ψυχεδελικούς χορούς | Μια περγαμηνή του 19ου αιώνα με όλη την ιστορία του κόσμου | Οι 6 αγαπημένοι σουρεαλιστικοί πίνακες του JG Ballard | Ο άνθρωπος που σκότωσε την αναζήτηση του Google | Ψευδο-Βοκάκιος, εβραϊκό pulp fiction, και ο άνθρωπος που ξεπατίκωσε τον Joyce | Η τέχνη της Anna Mond | Ευρωπαϊκός γοτθικός κινηματογράφος | Το Jetpack του James Bond στην ταινία Thunderball | Τα μυστικά των δωματίων απόδρασης (escape rooms) | Οι Γάτες της Κωνσταντινούπολης (Kedi) | Η Μάχη του Clontarf | Συνέντευξη με τον Michael Moorcock | Τα τενεκεδένια ρομπότ στις ταινίες και στον κινηματογράφο | Συνέντευξη με τη Julie Bell | Μια υπεράσπιση του Deathstalker

 

Lud-in-the-Mist, της Hope Mirrlees


Τελειώνοντας αυτό το βιβλίο, είχα πια καταλάβει γιατί θεωρείται κλασικό και καλτ. Είναι ακριβώς το είδος του βιβλίου που μπορεί να θεωρηθεί τέτοιο. Έχει μια διαχρονική ιδιαιτερότητα, και μια γενική παραδοξότητα που γαργαλά τη φαντασία.