Ο ΟΠΙ (Οργανισμός Πνευματικής Ιδιοκτησίας) μπλόκαρε κάποιες ελληνικές ιστοσελίδες που θεωρούσε πειρατικές, και μετά συνέχισε μπλοκάροντας και κάποιες διεθνείς σελίδες που θεωρούσε πειρατικές· περισσότερα μπορείτε να μάθετε εδώ. Όταν προσπαθείς να μπεις σε μια από αυτές τις ιστοσελίδες, πετάγεται αυτό το αστείο μηνυματάκι (κάνε κλικ επάνω του για να το δεις μεγαλύτερο):
Απ’ό,τι καταλαβαίνω, το όλο μπλοκάρισμα των σελίδων πέρασε στην αρπαχτή χωρίς καμιά σπουδαία δικαστική διαδικασία – πράγμα οριακά χουντικό. Γιατί δεν μπορείς να μπλοκάρεις έτσι απλά όποια ηλεκτρονική διεύθυνση θέλεις. Σε τελική ανάλυση, αυτές οι διευθύνσεις μπορεί σήμερα να περιλαμβάνουν πειρατικό υλικό αλλά αύριο να περιλαμβάνουν κάτι άλλο, τελείως διαφορετικό. Το μπλοκάρισμα ολόκληρης διεύθυνσης κανονικά είναι το τελευταίο μέτρο που παίρνεις, εκτός αν θες να λέγεσαι “σατράπικο καθεστώς” και να θυμίζεις Τουρκία και άλλες χώρες που έχουν κάνει αυτή την “πολιτισμένη” κίνηση.
Ο πιο νόμιμος τρόπος είναι να κάνεις μήνυση σε αυτούς που έχουν ένα συγκεκριμένο website για τη διακίνηση συγκεκριμένου πειρατικού υλικού. Όπως, πχ, αν είσαι η εταιρεία που φτιάχνει μια ταινία και δεις αυτή την ταινία να εμφανίζεται σε ένα site χωρίς τη συγκατάθεσή σου.
Αλλά δεν είναι να σε εκπλήσσουν τέτοια πράγματα στην Ελλάδα, που φαίνεται να πηγαίνει απ’το κακό στο χειρότερο από άποψη ελευθερίας. Δεν είναι να σε εκπλήσσουν ούτε καν στην Ευρώπη, ειδικά ύστερα από τους τελευταίους νόμους που έχουν περάσει σχετικά με το Διαδίκτυο.
Κατά τα άλλα, έριξα μια ματιά στο site του ΟΠΙ, και βρήκα ότι προσφέρει και χρονοσήμανση (timestamp) για τα πνευματικά έργα. Δηλαδή, σου δίνει “βεβαία χρονολογία” που δείχνει ότι ένα έργο (κείμενο, εικόνα, ήχος, κτλ) είναι δικό σου. Όλα καλά. Αλλά ζητά και πληρωμή. Συγκεκριμένα γράφει–
Το σύστημα θα υπολογίσει το μέγεθος του αρχείου, οπότε και θα σας ενημερώσει για το κόστος της υπηρεσίας. Στη συνέχεια, προχωράτε στο επόμενο βήμα, που είναι η πληρωμή.
–και συνεχίζει εξηγώντας τι ακριβώς πρέπει να κάνεις για να πέσει το τάλιρο.
Εν τω μεταξύ, αν δεν κάνω λάθος, υπάρχουν κι άλλες υπηρεσίες στο Διαδίκτυο που δίνουν timestamp για λόγους copyright... και είναι δωρεάν.
Αφού ο ΟΠΙ υποτίθεται πως ενδιαφέρεται τόσο για το κοινωνικό καλό, γιατί ζητά λεφτά για την κατοχύρωση πνευματικής ιδιοκτησίας με ένα απλό timestamp; Αν είναι να πληρώσω για κάτι τέτοιο, γιατί απλά να μη χρησιμοποιήσω μία από τις άλλες διαδικασίες για κατοχύρωση πνευματικών δικαιωμάτων που είναι πιο δοκιμασμένες και θεωρούνται πιο σίγουρες από το διαδικτυακό timestamp;
(α) Κατοχύρωση πνευματικών δικαιωμάτων στέλνοντας το υλικό στον εαυτό σου συστημένο μέσω ταχυδρομείου.
(β) Κατοχύρωση μέσω συμβολαιογραφικής πράξης.
Θα μου πεις τώρα Μα είσαι εναντίον της πνευματικής ιδιοκτησίας; Και είσαι συγγραφέας; Είσαι σοβαρός;
Θα σ’το εξηγήσω έτσι: Δεν είμαι εναντίον της πνευματικής ιδιοκτησίας. Πιστεύω ότι ο δημιουργός πρέπει να διαθέτει το έργο του όπως ο ίδιος νομίζει. Αλλά, συγχρόνως, δεν είμαι και εναντίον της πειρατείας.
Είναι αυτά αντιφατικά; Όχι απαραίτητα. Η πειρατεία, σε πολλές περιπτώσεις, είναι απλώς διακίνηση και αποθήκευση του υλικού, και δεν βλάπτει κανέναν. Μπορεί, μάλιστα, να θεωρηθεί και διαφήμιση· και πολλά πράγματα που κατεβάζεις πειρατικά ίσως ποτέ να μην τα αγόραζες ούτως ή άλλως, οπότε και πάλι κανείς δεν θα είχε πάρει λεφτά από εσένα.
Αλλά τώρα μπορεί κάποιος να πει Έχεις τέτοιες απόψεις γιατί στην Ελλάδα η αγορά του βιβλίου είναι σκατά, και η αγορά του είδους του βιβλίου φαντασίας που γράφεις εσύ είναι ακόμα χειρότερη. Αν μπορούσες να πουλήσεις – να πουλήσεις σοβαρά, όχι της πλάκας – θα είχες τέτοιες απόψεις;
Ίσως και να τις είχα. Γιατί; Διότι, αν υπήρχε πραγματική κίνηση σ’αυτή τη χώρα, τότε απλά θα έδινα τα βιβλία μου δωρεάν και θα έβγαζα λεφτά από τις δωρεές και μόνο. Θα πλήρωνε ο καθένας όσο ο ίδιος ήθελε, όπως και τώρα. Απλώς τώρα το πράγμα είναι αστείο· ούτε για να πληρώσεις τον server δεν φτάνει. Για τα τσιγάρα σου, ίσως. Μετά βίας.
Επομένως, γιατί να είμαι εναντίον της πειρατείας;
Βασικά, είμαι εναντίον αυτών που είναι εναντίον της πειρατείας. Αυτοί δεν μου έχουν προσφέρει τίποτα μέχρι στιγμής. Οι πειρατές απλά διακινούν και τα βιβλία μου λίγο περισσότερο. Γιατί να είμαι εχθρός τους;
Όσο για τις απολυταρχικές τακτικές του ΟΠΙ, όλοι ξέρουμε ότι τέτοιες μέθοδοι ποτέ δεν πιάνουν. Δε ρίχνουν την κίνηση του πειρατικού υλικού· συνήθως, μάλιστα, την αυξάνουν, λειτουργώντας αντίστροφα. Γιατί ο κόσμος τσαντίζεται και γίνεται αντιδραστικός. Σε τελική ανάλυση, πολλά από τα ελληνικά sites απλά θα αλλάξουν διεύθυνση. Και έτσι κι αλλιώς μπορείς να μπεις σε ένα μπλοκαρισμένο site με τη χρήση VPN ή proxy. (Το proxy είναι λιγότερο ασφαλές γιατί δεν κωδικοποιεί τα δεδομένα που πηγαινοέρχονται ανάμεσα στον υπολογιστή σου και στο δίκτυο – και, άρα, κάποιος, όπως ο ISP, μπορεί να παρακολουθήσει πού πας – αλλά κάνει τη βασική δουλειά.) Τα περισσότερα proxy είναι δωρεάν, και μάλιστα και πολλά VPN είναι δωρεάν επίσης – ειδικά αν θέλεις ένα απλό extension για browser. Προσωπικά, δεν έχω ποτέ πληρώσει για VPN και ποτέ δεν είχα πρόβλημα.
Ορισμένες φορές, δε, το VPN έχει καταντήσει απαραίτητο με τις σαχλαμάρες που συμβαίνουν σήμερα. Είχα, τις προάλλες, πάει σε μια ιστοσελίδα που περιλάμβανε ένα βίντεο και έλεγε ότι το βίντεο δεν μπορούσα να το δω γιατί είμαι έξω από την Αγγλία. Ενεργοποίησα λοιπόν το VPN και το έβαλα στο “UK”, και είδα το βίντεο κανονικά. Και τι ήταν αυτό το τρομερό βίντεο; Τίποτα το ιδιαίτερο. Αδιανόητο γιατί ήθελαν να το βλέπουν μόνο όσοι έρχονταν από Αγγλία...
Μ’αυτές και μ’αυτές τις μαλακίες έχουν ρημάξει το Διαδίκτυο, όπως έλεγα και τις προάλλες, και δεν μπορείς πια να βρεις καλό υλικό. Ξέρεις γιατί; Διότι οι καλοί ελευθερόφρονες, δημιουργικοί άνθρωποι ξενερώνουν και φεύγουν. Και χωρίς καλούς ελευθερόφρονες, δημιουργικούς ανθρώπους δεν γίνεται τίποτα. Οι άλλοι είναι ζωντανοί-νεκροί. Το φράγκο δεν αντικαθιστά την πνευματική διέγερση, όσο κι αν πιέζεσαι.
