Σκιώδη Παραλειπόμενα

του
Κώστα Βουλαζέρη

Αρχείο | RSS Feed

Αναζήτηση Μυστηριακές ΟντότητεςΠαλιά Ελληνικά Εξώφυλλα

Τυχαία

Μια στιγμή...
18 / 2 / 2019

(Αυτό το post είναι επανάληψη από το παλιό blog, αλλά ακόμα γράφω αυτή τη σειρά, οπότε δεν είναι και τόσο παλιό.)

Στον Δυτικό Κόσμο τα φίδια θεωρούνται γενικά σύμβολο του κακού. Το μόνο που μπορεί να υποθέσει κανείς είναι ότι αυτό ξεκίνησε από τη Χριστιανική μυθολογία – ότι ο Σατανάς πήρε μορφή φιδιού για να εξαπατήσει τους πρωτόπλαστους και τα λοιπά. Επομένως, τα φίδια έκτοτε πρέπει υποχρεωτικά να είναι όλα “του διαβόλου, παιδί μου”· και βλέπουμε στα παραμύθια και πολλούς ιππότες να σφάζουν καημένους δράκους (= γιγάντια φίδια = κάτι το ΠΟΛΥ κακό).

Αλλά αυτό είναι, φυσικά, μια σαχλαμάρα. Τα ερπετά δεν έχουν τίποτα το κακό· είναι κάποια ζώα απλώς. “Του Θεού”, θα μπορούσες να πεις, άνετα. Ναι, μπορεί να σε τσιμπήσει φίδι και να πεθάνεις από το δηλητήριο. Αλλά και τι μ’αυτό; Τι άλλο τρόπο έχει να αμυνθεί; Και ένα λιοντάρι μπορεί να σε φάει ζωντανό. Και ένας ελέφαντας μπορεί να σε πατήσει κατά λάθος (ή μη) και να σε ισοπεδώσει, αλλά δεν άκουσα ποτέ κανέναν να αποκαλεί τον ελέφαντα σύμβολο του κακού. Κι ένας σκύλος μπορεί να σε δαγκώσει και να κολλήσεις λύσσα· όμως ούτε ο σκύλος είναι “κακός”. Τι τους έφταιξε το φίδι, βρε αδελφέ;

Αν ο Σατανάς είχε μεταμορφωθεί σε γάτα για να εξαπατήσει τους πρωτόπλαστους, θα κυνηγούσαν να ξεπαστρέψουν όλες τις γάτες; Αν είχε μεταμορφωθεί σε σκύλο; Ή κοτσύφι;

Και, σαν να μην έφταναν όλα αυτά τα ταμπού, έχουμε και επακόλουθα από τη φανταστική λογοτεχνία. Στον R.E. Howard, οι φιδάνθρωποι (που παρουσιάζονται και σε ιστορίες του Κόναν και του Καλ, και ίσως και αλλού) είναι πολύ διαβολικά όντα. Το ίδιο ισχύει και για πιο σύγχρονες ιστορίες με φιδανθρώπους, ακόμα και από το διάστημα (βλ. τη σειρά V, πχ.)

Φίδια και φιδάνθρωποι, όπου κι αν εμφανίζονται, ίσον κάτι κακό. Ούτε συζήτηση. Λες και είναι τελείως φυσικό αυτό.

Στην Ανατολή, εν τω μεταξύ, που δεν είναι τόσο παραπληγικοί όσο είμαστε εδώ στη Δύση, τα ερπετά θεωρούνται γενικά σύμβολο της σοφίας και της υπομονής. Ο δράκος είναι το ύστατο σύμβολο της σοφίας. Η χελώνα (που είναι ερπετό, αν δεν το ξέρεις) είναι ιερή. Σαύρες και φίδια δεν έχουν τίποτα το κακό.

Μόνο οι τρελοδυτικοί τα βλέπουν ως κάτι το κακό. Κι αυτό από την άνοδο του Χριστιανισμού και μετά. Στις παλιότερες θρησκείες, τα φίδια ήταν, αν όχι αδιάφορα, ιερά όντα. Πχ, πολλές ιέρειες έβαζαν δυο φίδια να τυλίγονται γύρω από τους πήχεις τους κατά τη διάρκεια ιεροτελεστιών.

Προσωπικά, μου αρέσουν όλα τα ερπετά. Είναι σκληρά και λεία. Δεν έχουν τρίχες και δεν βρωμάνε. Δεν κάνουν φασαρία. Έχουν μεγάλη υπομονή. Ζουν πολλά χρόνια. Είναι πλάσματα του Ζεν, δίχως αμφιβολία.

Τελευταία, λοιπόν, σκέφτηκα: Τι ανοησίες είναι αυτές; Γιατί οι φιδάνθρωποι να είναι “φυλή του κακού”; Τι λογική έχει κάτι τέτοιο; Καμία λογική, βασικά. Γι’αυτό και στα βιβλία μου δεν έχω “φυλές του κακού”. Σε τελική ανάλυση, αν υπάρχει μία φυλή του κακού αυτή είναι ο άνθρωπος. Σοβαρά. Σκέψου τι κάνει ο άνθρωπος. Σκοτώνονται αναμεταξύ τους· ο ένας κακολογεί και συκοφαντεί τον άλλο· ο ένας ζηλεύει τον άλλο· ο ένας εκβιάζει και εκφοβίζει τον άλλο· ο ένας κλέβει από τον άλλο· όλοι εκμεταλλεύονται τη Φύση ασύστολα· όλοι σκοτώνουν τα ζώα τα οποία οι ίδιοι μεγαλώνουν ή μη, και χωρίς τύψεις… Χρειάζεται να προσθέσω κι άλλα για τη φυλή του κακού;

Ας το παραβλέψουμε. Δεν υπάρχουν φυλές του κακού ή του καλού. Απλώς πλάσματα που προσπαθούν να επιβιώσουν.

Δεν αμφιβάλλω ότι οι ιστορίες του κύριου Howard είναι γαμάτες και πολύ ατμοσφαιρικές. Κι εμένα μ’αρέσουν. Αλλά ας κάνουμε μια αλλαγή. Οι φιδάνθρωποι δεν χρειάζεται να είναι διαβολικοί.

Τώρα, λοιπόν, γράφω μια σειρά όπου οι φιδάνθρωποι δεν είναι φυλή του κακού. Ούτε και φυλή του καλού είναι, φυσικά· αλλά έτσι κι αλλιώς φυλή του καλού δεν υπάρχει. Οι φιδάνθρωποι είναι απλά κάποια όντα μες στον κόσμο, θεωρούμενα ιερά από ορισμένους. Και, εκτός απ’αυτούς, η σειρά έχει και αρκετή θεματολογία από ερπετά, τα οποία επίσης δεν παρουσιάζονται ως κάτι το διαβολικό.

Βρίσκω αυτή την προοπτική αρκετά αναζωογονητική επάνω σε μια κουρασμένη θεματολογία.

 

 

Alternate link: https://fantastikosorizontas.gr/skiodi-paralipomena/_erpeto_toso_pareksigimeno

 

 

Επίσης . . .

Περί Γραφής: Και Περί Πλοκής


Το μυθιστόρημα με, και χωρίς, πλοκή

Εκείνο που συνήθως ακούς για τα μυθιστορήματα – ή για τις ταινίες, ή για οποιοδήποτε αφηγηματικό έργο – αλλά κυρίως για τα μυθιστορήματα – είναι ότι έχουν πλοκή. Η πλοκή είναι μια σειρά από γεγονότα μέσα στην αφήγηση τα οποία ξεκινούν από την αρχή της ιστορίας και συνεχίζονται, το ένα κατόπιν του άλλου, με τέτοιο τρόπο ώστε να φτάνουμε σε μια κατάληξη που βγάζει κάποιο νόημα βάσει του πώς είναι δομημένη η ιστορία.

Για παράδειγμα, αν γράφεις ένα παραμύθι όπου ένας ιππότης ξεκινά να σώσει μια πριγκίπισσα από έναν δράκο, περιμένεις ότι στο τέλος ο ιππότης ή θα σώσει την πριγκίπισσα από τον δράκο ή (πολύ πιο απίθανο) θα σκοτωθεί από τον δράκο. Από την αρχή ώς το τέλος, όμως, θα υπάρξουν κάποια γεγονότα που θα είναι το ταξίδι του ιππότη προς τον δράκο. Αυτή είναι η πλοκή. Τα γεγονότα αυτά οδηγούν, το ένα μετά το άλλο, τον ιππότη προς τον δράκο – είτε ως εμπόδια που πρέπει να υπερβεί είτε ως συναπαντήματα που τον βοηθούν να φτάσει στον προορισμό του – και το φινάλε περιμένουμε να είναι η συνάντηση με τον δράκο, και με την πριγκίπισσα.

Σίγουρα, δεν περιμένουμε ότι ο ιππότης, καθώς ταξιδεύει, θα πέσει από το άλογό του, θα κατρακυλήσει σ’ένα γκρεμό, θα σπάσει το κεφάλι του, και θα σκοτωθεί.

[Συνέχισε να διαβάζεις]

 

Επιλογές Μαρτίου (19/3)


>| Ένα Μπαούλο γεμάτο παλιά ελληνικά κόμιξ (pdf) & Ιστορίες με παράξενες και μαγικές γραφομηχανές & Πρόβλεψη από το 1963 για τα κινητά & Η πριγκίπισσα που δολοφονήθηκε από κουνούπι & Τεράστια συλλογή με street art του Banksy & Μάθε να ζωγραφίζεις μια ψυχεδελική οφθαλμαπάτη & Ένα μαγευτικό εργοστάσιο ηλιακής ενέργειας & Valentine Hugo (σουρεαλιστική τέχνη) & Retro-Forteana (blog για τα παράξενα του παρελθόντος) & Laurence Schwinger (φανταστική τέχνη) & Άρθουρ Μάχεν & Stephen Fabian (μακάβρια ζωγραφική βασισμένη στον Lovecraft) & Το Dune του Jodorowsky & Ο Μιχαήλ Άγγελος της δερματοστιξίας στη Βικτοριανή Εποχή & Συνέντευξη του Frank Herbert (Dune) από το 1969 & Fletcher Hanks (1939-1941), outsider comic book artist & Spencer Hansen (τρελή τέχνη) |<

 

Ψυχολογώντας τον Συγγραφέα


Τι «δείχνει» αυτό, ή εκείνο, ή το άλλο, από το βιβλίο του;

Ίσως αυτό να είναι κάτι που συμβαίνει μόνο στις μέρες μας: το να προσπαθούμε να ψυχολογήσουμε τον συγγραφέα (παλιότερο ή σύγχρονο) από αυτά που έχει γράψει. Το να προσπαθούμε να καταλάβουμε κάτι γι’αυτόν, για την προσωπικότητά του, για τη ζωή του, για τα βίτσια του – για το οτιδήποτε δεν θα έπρεπε κανονικά να μας ενδιαφέρει, γιατί μπορεί και να ήταν προσωπικό δεδομένο, ουσιαστικά.

Πολύ συχνά πέφτουμε έξω. Κάνουμε τραγικά λάθη. Τραγελαφικά, ορισμένες φορές.

Διότι η αλήθεια είναι ότι δεν είναι καθόλου εύκολο να ψυχολογήσεις τον συγγραφέα από αυτά που γράφει. Ειδικά τον συγγραφέα λογοτεχνίας. Δεν αναφέρομαι σε αρθρογράφους, δημοσιογράφους, δοκιμιογράφους, και λοιπούς. Μιλάω μόνο για λογοτέχνες. Δεν είναι καθόλου εύκολο να τους ψυχολογήσεις από τα γραφόμενά τους, να καταλάβεις πράγματα γι’αυτούς.

Μα, είναι δυνατόν; Από όσα γράφει ο άλλος δεν φαίνεται κάτι για εκείνον;

[Συνέχισε να διαβάζεις]