ΣΚΕΨΕΙΣ

3/1/2011

Τα Βιβλία που Διάβασα Μέσα στο 2010
Μια γρήγορη ανασκόπηση

Αυτά είναι τα βιβλία που διάβασα μέσα στη χρονιά που μας πέρασε, μαζί με λίγα σχόλια για το καθένα.

Lamentation
του Ken Scholes

Αρκετά καλό αλλά θα μπορούσε και να σε βάζει περισσότερο στο κλίμα της ιστορίας. Βλ. βιβλιοκριτική μου.

Cities of the Red Night
του William S. Burroughs

Δεν ξέρω αν το θεωρώ καλό ή κακό. Μέχρι τη μέση, η ιστορία βγάζει νόημα. Από τη μέση και μετά, δεν είμαι σίγουρος... Πάντως, άξιζε η ανάγνωση και μόνο για τη σουρεαλιστική, ψυχεδελική εμπειρία. Είναι ιδιοφυές, ή τελείως τρελό.

The City & The City
του China Mieville

Τρομερή η ιδέα των δύο αλληλοσυνδεόμενων πόλεων· δεν είναι, όμως, και τόσο καλοφτιαγμένοι οι χαρακτήρες του. Βλ. βιβλιοκριτική μου.

She is The Darkness
του Glen Cook

Μια συνέχεια του Black Company. Καλό, αλλά εννοείται πως πρέπει να έχεις διαβάσει και τα προηγούμενα.

Gods of the Riverworld
του Phillip Jose Farmer

Η συνέχεια της κλασικής τετραλογίας του Riverworld. Όχι και τόσο καλό όσο τα προηγούμενα. Ο συγγραφέας παίζει με τα παιχνίδια που έχει οικοδομήσει εδώ και τέσσερα βιβλία, όμως, κι αυτό από μόνο του έχει ενδιαφέρον.

The Dream-Quest for Unknown Kadath
του H. P. Lovecraft

Επιτέλους, κατάφερα να το τελειώσω! Παλιότερα, όλο το άρχιζα και το άφηνα στη μέση. Πρέπει, πραγματικά, να το διαβάσεις μονομιάς, αλλιώς δεν γίνεται.

God of Clocks
του Alan Campbell

Αυτό το βιβλίο ολοκληρώνει την τριλογία που είχε αρχίσει με το Scar Night (βλ. βιβλιοκριτική μου) και είχε συνεχίσει με το Iron Angel. Περιέχει πολλές ωραίες ιδέες, σουρεαλισμό, και κάμποση δράση. Μας τα χαλάει, όμως, προς το τέλος. Απλά τελειώνει πολύ απότομα. Νόμιζα ότι έλειπαν σελίδες. Σίγουρα χρειαζόταν κάτι περισσότερο.

Dust of Dreams
του Steven Erikson

Δεν περίμενα ποτέ ότι θα έλεγε πως δεν τελείωσα βιβλίο του Erikson, αλλά, ναι, αυτό το βιβλίο δεν το τελείωσα. Είναι το ένατο του Malazan Book of the Fallen και, πραγματικά, δεν ξέρω αν ποτέ θα το τελειώσω για να διαβάσω το δέκατο και τελευταίο αυτής της σειράς. Το ύφος του Erikson έχει αλλάξει τόσο που πλέον δεν το αντέχω. Από το Reaper’s Gale είχε αρχίσει το κακό αλλά δεν ήθελα να το παραδεχτώ, γιατί, ύστερα από τόσα καλά βιβλία, λογικό είναι να γράψει και ένα που δεν είναι και τόσο σπουδαίο. Μετά, το Toll the Hounds ήταν το ίδιο άσχημο με το Reaper’s Gale· ίσως και χειρότερο. Το Dust of Dream, ώς τη μέση που έχω φτάσει, μάλλον είναι λίγο καλύτερο από το Toll of the Hounds – αλλά η υπομονή μου έχει πια τελειώσει. Δεν μπορώ να διαβάζω άλλο ατελείωτα κεφάλαια για δεκάδες κλαψιάρηδες χαρακτήρες ενώ η πλοκή δεν φαίνεται να προχωρά με τίποτα και συνεχώς παρουσιάζονται κι άλλοι χαρακτήρες που κάνουν πράγματα φαινομενικά άσχετα με την υπόλοιπη ιστορία και φιλοσοφούν άσκοπα, χρησιμοποιώντας λέξεις που δεν τις έχει ούτε το Λεξικό της Οξφόρδης – και όλα αυτά να προσπαθεί ο συγγραφέας να τα συνδέσει στο τέλος με κάποια εξωφρενική απιθανότητα... Να τολμήσω να υποθέσω ότι ο Erikson χάλασε από τότε που άρχισε να συνεργάζεται μ’εκείνον τον άλλο συγγραφέα, τον κύριο Esslemont;

The Crystal World
του J. G. Ballard

Καταπληκτική ιστορία. Τέλος.

Doorways in the Sand
του Roger Zelazny

Καλό, όμως όχι τόσο καλό όσο άλλα του Zelazny. Με απογοήτευσε λιγάκι. Όχι το ύφος – πάντοτε τρομερό – αλλά η ιστορία.

The Illuminatus! Trilogy
του Robert Anton Wilson

Συνωμοσιολογία, μαγεία, φιλοσοφία, ναρκωτικά, πολιτική, και ένα γενικότερο χάος. Μου άρεσε, όμως, κυρίως εξαιτίας του ύφους. Είναι γραμμένο με τέτοιο τρόπο που πραγματικά αποτελεί πρόκληση για την αντίληψη. Φτάνει να πούμε ότι αλλάζει ξαφνικά από τρίτο πρόσωπο σε πρώτο και ξανά σε τρίτο και ξανά σε πρώτο (ενώ ο αφηγητής είναι άλλος χαρακτήρας!). Είναι παράξενο. Τελείως παράξενο.

The Rats and the Ruling Sea
του Robert V.S. Redick

Η συνέχεια του The Red Wolf Conspiracy (βλ. βιβλιοκριτική μου), και δύο βιβλία ακόμα απομένουν για την ολοκλήρωση της τετραλογίας. Αυτό το μυθιστόρημα ήταν πιο καλογραμμένο από το πρώτο και με πιο πλούσια πλοκή. Και το τέλος ερχόταν ομαλά, χωρίς να φαίνεται ότι αποφεύγει να γράψει γεγονότα.

The Moon Pool
του A. Merritt

Παλιό κλασικό μυθιστόρημα φαντασίας. Η γλώσσα που χρησιμοποιεί είναι, σε πολλά σημεία, αστεία για την εποχή μας – δηλαδή, πολύ μελοδραματική και βαριά – αλλά, παρ’όλ’αυτά, η ιστορία του είναι, νομίζω, δυνατή ακόμα και για σήμερα. Ευφάνταστο και συναρπαστικό. Και μπορείτε να το βρείτε εδώ, τελείως δωρεάν.

The Windup Girl
του Paolo Bacigalupi

Μελλοντολογικό, και η ιστορία του μου άρεσε αρκετά. Αλλά, όπως και στο Lamentation, χρειαζόμουν κάτι περισσότερο για να με βάλει στο κλίμα και να αισθανθώ πιο κοντά στους χαρακτήρες. Βλ. βιβλιοκριτική μου.

A Princess of Mars
του Edgar Rice Burroughs

Το κλασικό μυθιστόρημα με τις περιπέτειες του John Carter στον Άρη. Πολύ έξυπνα φτιαγμένος ο κόσμος του (ένας τελείως φανταστικός Άρης, καμία σχέση με τον πλανήτη που ξέρουμε), αλλά η πλοκή, ειδικά από τη μέση και μετά, είναι λιγάκι απλοϊκή· και ο διάλογος – δεν ξέρω αν φταίει η εποχή που γράφτηκε αλλά, για σήμερα τουλάχιστον, είναι απαίσιος. Νομίζεις ότι μιλάνε ρομαντικοί ιππότες της Γαλλίας.

Lost Dorsai
του Gordon Dickson

Εκτός από τη νουβέλα Lost Dorsai, αυτό το βιβλίο περιέχει άλλα δύο διηγήματα: Warrior και Steel Brother. Όλα είναι εξαιρετικά.

The Taborin Scale
του Lucius Shepard

Η κεντρική ιδέα αυτής της νουβέλας είναι όμορφη, οι χαρακτήρες είναι καλοφτιαγμένοι, και ο διάλογος επίσης καλός. Αλλά εμένα τουλάχιστον μού δόθηκε η αίσθηση ότι στην ιστορία δεν γίνεται απολύτως τίποτα. Η πλοκή είναι σχεδόν ανύπαρκτη, και οι χαρακτήρες, παρότι καλοσχεδιασμένοι, αντιπαθητικοί. Μπορείτε να το βρείτε εδώ και να το διαβάσετε.

Water Sleeps
του Glen Cook

Ακόμα μια συνέχεια του Black Company, πολύ καλύτερη, νομίζω, από το She is the Darkness. Η Black Company είναι, και πάλι, η οικογένειά μου.

The Steel Remains
του Richard Morgan

Αυτό το βιβλίο κάνει κάτι που σπάνια βλέπεις σε βιβλία επικής φαντασίας: Ο πρωταγωνιστής είναι ένας παλαίμαχος, τρομερός ξιφομάχος (από εκείνους που σκοτώνουν άνετα τους αντιπάλους τους και ρίχνουν ξύλο ανελέητο), αυτοεξόριστος ευγενής που ειρωνεύεται τη γενιά του και την κοινωνία, και ομοφυλόφιλος, πράγμα που δεν παρουσιάζεται ως αστείο, κακό, ή κάτι που δεν πρέπει να το συζητάμε, αλλά απλά είναι μια πτυχή της προσωπικότητάς του. Οι άλλοι δύο βασικοί χαρακτήρες δεν είναι και τόσο σπουδαίοι. Ο πρώτος είναι ένας τελείως κλασικός και βαρετός βάρβαρος· η δεύτερη είναι μια τύπισσα από μια ανθρωπόμορφη φυλή που τα υπόλοιπα μέλη της έχουν φύγει από τον κόσμο αλλά εκείνη έχει μείνει πίσω υπηρετώντας τον Αυτοκράτορα. Η γυναίκα πλησιάζει να έχει κάποιο ενδιαφέρον, αν και δεν της δίνεται η ευκαιρία να εξελιχτεί ως χαρακτήρας. Για τον βάρβαρο δεν συζητάω καν...

Επίσης, φαίνεται πως ο συγγραφέας θέλει να ακολουθήσει τη μόδα που, σύμφωνα με κάποιους, υποτίθεται πως άρχισε ο G.R.R. Martin: «σκληρό και βίαιο» fantasy. Το πρόβλημα είναι ότι ο Martin απλά γράφει και το «σκληρό και βίαιο» βγαίνει με τρόπο φυσικό εκεί όπου χρειάζεται. Σ’αυτό εδώ το βιβλίο ο συγγραφέας, μέσα στις πρώτες 50-100 σελίδες, έχει βάλει ένα σωρό χυδαίες σκηνές για να μας δείξει πόσο σκληρός και βίαιος είναι. Με απώθησε αντί να με τραβήξει – όχι επειδή με σόκαρε (δεν σοκάρομαι εύκολα) αλλά επειδή μου δόθηκε η εντύπωση ότι ήταν κάτι προσποιητό.

Μέσα σε όλο το πακέτο «σκληρό και βίαιο fantasy» είναι και οι συνεχείς βρισιές με κάθε παραλλαγή του fuck που μπορείς να φανταστείς. Οι χαρακτήρες, όμως, μιλάνε σαν σύγχρονοι Αμερικάνοι ή Άγγλοι, όχι σαν κάποιοι από έναν αρχαίο κόσμο. Καταντάει αστείο ορισμένες φορές.

Και η όλη πλοκή με το ζόρι είναι ενδιαφέρουσα. Δεν μπορώ να πιστέψω ότι μια δήθεν τόσο εξελιγμένη φυλή όπως οι dwenda είχαν στο τέλος ένα τόσο απλοϊκό σχέδιο...

Γενικά, δεν νομίζω ότι η φήμη αυτού του βιβλίου είναι δικαιολογημένη. Έχω ακούσει, όμως, ότι άλλα βιβλία του Richard Morgan είναι πολύ καλύτερα και πιθανώς στο μέλλον να τα αναζητήσω.

The Darkness Weaves
του Karl Edward Wagner

Καλό. Βλ. βιβλιοκριτική μου

Bloodstone
του Karl Edward Wagner

Άψογο. Βλ. βιβλιοκριτική μου

Dark Crusade
του Karl Edward Wagner

Πολύ καλό. Βλ. βιβλιοκριτική μου.

Death Angel’s Shadow
του Karl Edward Wagner

Διηγήματα με τον Kane. Καλογραμμένα σχεδόν όσο και τα μυθιστορήματα.

Night Winds
του Karl Edward Wagner

Κι άλλα διηγήματα με τον Kane.

The Other Lands
του David Anthony Durham

Το πρώτο βιβλίο της Acacia, The War With The Mein, ήταν πολύ καλύτερο από αυτό. Σίγουρα, είχε κάποια μειονεκτήματα, αλλά διαβαζόταν πολύ άνετα. Για τούτο εδώ δεν ισχύει το ίδιο. Μου αρέσει όπως έχει ο συγγραφέας στήσει τον κόσμο του: έχει ενδιαφέρον, από πολιτικής άποψης κυρίως. Επίσης καλοφτιαγμένοι είναι και οι χαρακτήρες. Δεν μπορείς να πεις ότι είναι βαρετοί ως προσωπικότητες.

Αλλά το γράψιμο, κατά τη γνώμη μου, υστερεί πολύ. Ειδικά η εμμονή του συγγραφέα με την αναδρομή στο παρελθόν. Σχεδόν κάθε κεφάλαιο παρουσιάζει έναν χαρακτήρα που βρίσκεται κάπου και συγχρόνως θυμάται ένα σωρό άλλα γεγονότα που έχουν προηγηθεί. Αν όλα αυτά τα γεγονότα είναι τόσο σημαντικά ώστε να πρέπει να ειπωθούν μέσα στην ιστορία, γιατί να μη γραφούν κανονικά με τη χρονολογική τους σειρά; Δεν είμαι γενικά εναντίον της αναδρομής στο παρελθόν, αλλά είμαι εναντίον της όταν γίνεται συνέχεια και με τρόπο επίπεδα αφηγηματικό. Χάνεται όλο το ενδιαφέρον. Μπορώ να καταλάβω ότι τα γεγονότα του βιβλίου ήταν πολλά και ο συγγραφέας ίσως να ήθελε να τα συμπυκνώσει, αλλά με αυτό που έκανε, για εμένα, κατέστρεψε το βιβλίο. Δεν διαβάζεις λογοτεχνία για να παίρνεις πληροφορίες· διαβάζεις για να σε βάζει ο συγγραφέας μέσα στην ιστορία έτσι που να είναι σαν να τη βιώνεις. Κι αυτό στο Other Lands δεν αισθάνθηκα ούτε στιγμή να συμβαίνει.

Τελευταία, έχω απογοητευτεί ξανά με την επική φαντασία, κυρίως εξαιτίας του τρόπου γραφή πολλών καινούργιων συγγραφέων. Μπορεί να έχουν τρομερές ιδέες αλλά γράφουν με τρόπο τόσο επίπεδο που σε απωθεί. Τι συμβαίνει; Πού πήγαν ο ενθουσιασμός και η έμπνευση;

Azure Bonds
των Kate Novak και Jeff Grubb

Όταν πιάνεις να διαβάσεις ένα βιβλίο των Forgotten Realms, εννοείται πως δεν περιμένεις και πολλά. Η περίληψη μού φάνηκε ενδιαφέρουσα και είπα να το προσπαθήσω. Και είναι όντως ένα αρκετά διασκεδαστικό ανάγνωσμα, αν και έχει όλα εκείνα τα γνωστά ελαττώματα των μυθιστορημάτων του D&D. Νομίζω ότι ίσως να είναι λίγο καλύτερο από άλλα, όμως.

Ο Τάφος του Διγενή
του Τάσου Ρούσσου

Διαβάζεται γρήγορα και ευχάριστα. Αλλά σε κάποια σημεία διαβάζεται πολύ γρήγορα, νομίζω, και ο διάλογος είναι λίγο βιαστικός. Επίσης, στο τέλος δεν μπορώ να πιστέψω ότι ο πρωταγωνιστής πήρε μια τόσο ακραία απόφαση για τη ζωή του τόσο απότομα. Αναμφίβολα χρειαζόταν κάτι περισσότερο εκεί. Ο Τάφος του Διγενή είναι, όμως, μια νουβέλα που επικεντρώνεται σε ένα θέμα που δεν θα το βρείτε συχνά στη φανταστική λογοτεχνία – κάτι που σίγουρα πρέπει να διαβάσετε.

A Series of Unfortunate Events – The Bad Beginning
του Lemony Snicket

Είδα την αρχή αυτού του βιβλίου, η οποία γράφει: If you are interested in stories with happy endings, you would be better off reading some other book. In this book, not only is there no happy ending, there is no happy beginning and very few happy things in the middle. Το ξεκαρδιστικό θράσος αυτών των δύο προτάσεων και μόνο με έκανε αμέσως να διαβάσω το βιβλίο. Και δεν απογοητεύτηκα καθόλου – αν και θα περίμενα χειρότερα πράγματα, πολύ χειρότερα. Ο αφηγητής δεν είναι καλός στις υποσχέσεις του, αλλά είναι καλός στο να γράφει ιστορίες με ορφανά και κακούς θείους.

Annabel Scheme
του Robin Sloan

Με εξέπληξε το πόσο καλό ήταν, και μακάρι να ήταν μεγαλύτερο. Μπορείτε να το διαβάσετε κι εσείς· ο συγγραφέας το διανέμει δωρεάν.

The Lifecycle of Software Objects
του Ted Chiang

Μελλοντολογική επιστημονική φαντασία. Ενδιαφέρον ως υπόθεση και ιδέα. Η εκτέλεση επίσης καλή. Αλλά από λογοτεχνικής άποψης δεν μου λέει και πολλά. Μπορείτε να το διαβάσετε εδώ.

A Night in the Lonesome October
του Roger Zelazny

Καταπληκτικό. Ο Zelazny στα καλά του. Μια ιστορία γραμμένη σε πρώτο πρόσωπο από την οπτική γωνία ενός σκύλου, που αυτός κι ο αφέντης του είναι μπλεγμένοι σ’ένα παράξενο και μυστηριώδες παιχνίδι. Για τα υπόλοιπα θα πρέπει να το διαβάσετε.

Canticle
του Ken Scholes

Αυτή είναι η συνέχεια του Lamentation. Από άποψη πλοκής είναι περίπου ισάξιο του πρώτου, αλλά ο τρόπος γραφής πάλι δεν μπορούσε να με τραβήξει όσο θα έπρεπε μέσα στην ιστορία. Κι αυτό είναι το γενικό μου παράπονο τελευταία από την σύγχρονη επική φαντασία που διαβάζω.

The Choir Boats
του Daniel A. Rabuzzi

Καλό και γραμμένο μ’έναν τρόπο που δεν συνηθίζεται σήμερα στη φανταστική λογοτεχνία. Υπήρχαν, όμως, σημεία που τα βρήκα λιγάκι βαρετά. Αλλά ο βασικός λόγος που δεν μου άρεσε είναι τελείως υποκειμενικός: Δεν με προσελκύουν τόσο τα βιβλία που διαδραματίζονται στην Αγγλία της βικτωριανής εποχής, όπου οι χαρακτήρες μιλάνε μ’έναν τρόπο που μου φαίνεται μάλλον αφελής, για να μην πω χαζοχαρούμενος.

Djibouti
του Elmore Leonard

Δράση κι άλλη δράση. Γραμμένο μ’ένα ύφος λιτό και γρήγορο. Τόσο λιτό που κάπου-κάπου χανόμουν αλλά, ευτυχώς, δεν αργούσα να ξαναμπώ στον ρυθμό. Περνάς καλά διαβάζοντάς το και αυτό είναι αρκετό. Το βασικό μου παράπονο είναι ότι, ίσως, είναι πολύ Αμερικάνικο. Είναι, λοιπόν, να απορεί κανείς που προτιμώ να διαβάζω ιστορίες σε φανταστικούς κόσμους; Εκεί μπορείς να γράψεις ό,τι θέλεις, να μπεις στην ψυχή του σύμπαντος, χωρίς προκαταλήψεις για εθνικότητες και πολιτική.

The Quantum Thief
του Hannu Rajaniemi

Εξαιρετικό ντεμπούτο από τον συγγραφέα. Ψυχεδελική επιστημονική φαντασία, που, όμως, αν δεν είσαι εξοικειωμένος με το είδος νομίζω πως θα σε μπερδέψει. Χρησιμοποιεί την κβαντική τεχνολογία για να δικαιολογήσει το οτιδήποτε, ακολουθώντας, μάλλον, τη ρήση «Η πολύ εξελιγμένη τεχνολογία είναι όπως η μαγεία». Και πράγματι, ουσιαστικά μαγεία είναι αυτά που γράφει ο Rajaniemi στο Quantum Thief, πασπαλίζοντας το κείμενο με δεκάδες ορολογίες που οι περισσότερες είναι φτιαχτές. Βλέπεις, οπότε, σκηνές τύπου: Ύψωσε το χέρι της και οι κ-μικρομονάδες στους ιστούς του δέρματος των δαχτύλων της ενεργοποιήθηκαν από τους σπασμούς των μυών της, εκτοξεύοντας αλλοιωτική κ-ενέργεια και μετατρέποντας την πόρτα σε μια ρευστή μάζα νικελίου. Σαν να λες, ας πούμε: Ύψωσε το χέρι της, μαγική ενέργεια πετάχτηκε από τα δάχτυλά της, και η μεταλλική πόρτα έλιωσε.

Εξαιρετικό το Quantum Thief, πάντως, όχι μόνο από άποψη ιδεών, αλλά και γραφής, διαλόγου, και χαρακτήρων. Ελπίζω να έχει και συνέχεια.

---